III. DOKONANIA I PLANY
3. ROZWÓJ – ZRÓWNOWAŻONY I AUTONOMICZNY Z AKTYWNĄ ROLĄ PAŃSTWA
Dalszy zrównoważony i autonomiczny rozwój z aktywną rolą państwa stanowi filar działalności Rządu Prawa i Sprawiedliwości.
Polska ma wreszcie własny model rozwojowy, niezbędny do dalszego zrównoważonego i autonomicznego wzrostu. Kryzys finansowy pokazał bowiem, że anglosaski kapitalizm nie radzi sobie z nierównościami, a model francuski nie nadąża za konkurencją gospodarczą. Polski model to połączenie solidaryzmu z budową proeksportowej, innowacyjnej gospodarki i polskiego kapitału. To model, który zakłada zarówno opiekę państwa nad najbardziej potrzebującymi, jak i dążenie do zapewnienia dobrobytu dla wszystkich obywateli.
Aby zapewnić dobrobyt dla obywateli państwo musi prowadzić aktywną politykę zarówno w kwestiach społecznych jak i w gospodarce. Rząd powinien stymulować rozwój kraju czynnie wpływając na jego kierunki. To też model, który zakłada rozwój bardziej autonomiczny, oparty po pierwsze na wewnętrznych czynnikach wzrostu, a po drugie na dywersyfikacji czynników, które są zależne od uwarunkowań zagranicznych. Nie możemy doprowadzić do sytuacji, w której gospodarka Polski, mimo bardzo dobrej koniunktury, będzie poważnie zagrożona z uwagi na sytuację w innym kraju. Nie oznacza to zmniejszenia międzynarodowych powiązań gospodarczych, ale takie ich kształtowanie, aby negatywne trendy nie stanowiły zagrożenia dla Polski.
Realizowany przez nas polski model nowoczesnego rozwoju gospodarczego i polski model państwa dobrobytu polega także na zrównoważeniu w ujęciu regionalnym, dziedzinowym (sektorowym) i społecznym. Jako nieefektywne odrzuciliśmy zarówno model polaryzacyjno-dyfuzyjny, jak i gospodarkę postkomunistyczną. O ile w modelu polaryzacyjno-dyfuzyjnym w największych miastach i ośrodkach gospodarczych następowała polaryzacja zjawisk rozwojowych, o tyle ich dyfuzja do mniejszych miast i na obszary wiejskie nie była automatyczna. Jednym z filarów nowego modelu (wyrażonego w pełni w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju) jest spójność terytorialna, bo poprawa jakości życia w Polsce powinna być realizowana dla wszystkich jej mieszkańców, niezależnie od miejsca zamieszkania, życia, pracy i nauki. Nasz model gospodarowania oparty jest na poszanowaniu zróżnicowań regionalnych potencjałów, możliwości poszczególnych obszarów wewnątrz województw oraz specyfiki poszczególnych dziedzin i sektorów gospodarki.
Celem sprawnej polityki regionalnej powinno być przede wszystkim pobudzanie wewnętrznego potencjału każdego z regionów. Polityka rozwoju regionalnego powinna dążyć do wyrównywania szans i podnoszenia poziomu i jakości życia wszystkich regionów Polski.
Nasi poprzednicy przyjęli neoliberalny, „zależny” model rozwoju państwa, w którym rząd nie powinien przeszkadzać „niewidzialnej ręce rynku”.
Uważali też, że w globalnej gospodarce kapitał nie ma narodowości. Kryzys z 2008 roku, poprzedzony niespotykaną na wcześniejszą skalę deregulacją, udowodnił po pierwsze, że neoliberalne podejście nie sprawdziło się, po drugie miał miejsce największy w historii odpływ zagranicznego kapitału z Polski. Kontrolowany przez zagraniczne podmioty system bankowy nie dbał o stan polskiej gospodarki – kapitał został przerzucony do ratowania gospodarki włoskiej czy francuskiej. Prawo i Sprawiedliwość zerwało z tym trendem – gospodarka ma być służebna wobec naszego państwa i polskiego społeczeństwa, a nie odwrotnie.
Minione 4 lata to okres gruntownej przebudowy polityki gospodarczej państwa. Należy utrwalić to osiągnięcie. Obniżanie deficytu budżetowego i długu publicznego idzie w parze z wysokim rozwojem gospodarczym.
Zmniejszyły się nierówności społeczne, mierzone według różnych indeksów i porównań, zwiększona została płaca minimalna. Lata 2016– 2019 były dla Polski najlepszym okresem od wielu lat, naznaczonym szybkim i zrównoważonym wzrostem, ponad 2-krotnie wyższym niż średnia europejska. Tylko w 2018 roku polska gospodarka urosła o 5,1%, podczas gdy strefa euro rozwijała się prawie trzy razy wolniej[8].
Osiągamy znaczący wzrost gospodarczy, mimo spadku koniunktury na rynkach zagranicznych[9]. To jasny sygnał, że nasza strategia rozwoju się sprawdza i zmniejszamy dystans dzielący nas od najbardziej rozwiniętych gospodarek świata. To właśnie m.in. dzięki dynamicznemu rozwojowi w ostatnich latach Polska w 2018 roku została zaklasyfikowana przez agencję FTSE Russell do grona rynków rozwiniętych, jako pierwsza gospodarka od niemal dekady i pierwsza gospodarka w Europie Środkowo-Wschodniej.
Wyzwaniem dla Prawa i Sprawiedliwości na kolejną kadencję parlamentarną jest dalsze wyrównywanie poziomu rozwoju w Polsce w odniesieniu do najbardziej rozwiniętych gospodarek europejskich, przy jednoczesnym zapewnieniu, że żadna grupa społeczna i region nie będą pominięte. Planujemy, aby w 2023 roku poziom życia w Polsce, mierzony poziomem PKB per capita w sile nabywczej, był wyższy niż w Portugalii, a w 2030 roku zbliżył się do poziomu 85%, a być może nawet do 90% średniej unijnej wobec 71% w 2018 r. Polski model rozwoju to klucz do osiągnięcia „zachodniego” poziomu życia.
3.1. WIELKIE INWESTYCJE ROZWOJOWE
OSIĄGNIĘCIA
Nowy model rozwoju to również nowy zwrot w wektorach polityki przemysłowej i inwestycyjnej państwa. Rząd Zjednoczonej Prawicy przyjął jednocześnie model aktywnego państwa w gospodarce, który wcale nie różni się od standardów przyjętych w Unii Europejskiej. W ramach przyjętej strategii postawiliśmy sobie ambitne i długofalowe cele, których realizacja może wspierać rozwój kraju przez dziesięciolecia.
Nowy model rozwojowy to intensywne inwestycje w tradycyjną infrastrukturę, jak choćby rozbudowa sieci polskich dróg – od 2016 do połowy 2019 udostępniono niemal 900 km nowych dróg krajowych, a do końca roku będzie w sumie około 1200 km, ogłoszono przetargi na ponad 570 km nowych dróg krajowych, a GDDKiA podpisała 95 umów na ponad 1130 km nowych dróg. Rząd zakończył m.in. budowę S3 do granicy z Republiką Czeską. Między Warszawą a Białymstokiem domknięto szybkie połączenie drogowe. Realizowany Program Budowy Dróg Krajowych o budżecie 135 mld zł jest jednocześnie największym programem infrastrukturalnym w historii Polski. Wszystko to w trudnych warunkach inwestycyjnych – budowę wielu odcinków dróg krajowych i autostrad musieliśmy zaczynać praktycznie od zera z uwagi na fakt, że skończyła się możliwość finansowania tych inwestycji z perspektywy finansowej UE na lata 2007–2013, a nasi poprzednicy nie przygotowali na czas projektów do finansowania w ramach nowej perspektywy finansowej na lata 2014–2020.
Ostatnie ponad 3,5 roku było dynamicznym okresem pod względem uruchamiania i realizacji inwestycji w polskie linie kolejowe. Realizujemy warty ponad 70 mld zł Krajowy Program Kolejowy (KPK). Od kwietnia 2016 r. do lipca 2019 r. zawarliśmy ponad 1500 umów na łączną kwotę około 38 mld zł, ogłosiliśmy także ponad 1000 przetargów na łączną kwotę szacunkową ponad 37 mld zł. W ramach KPK rząd Prawa i Sprawiedliwości zakończył realizację zadań za ok. 10 mld zł. Obecnie zakończonych i w realizacji jest ponad 70% wartości KPK, a w kwietniu 2016 roku było to jedynie 17%.
Inwestujemy także w dworce oraz modernizujemy tabor[10].
W 2018 roku przeładunki w polskich portach przekroczyły 100 mln ton. W samym tylko porcie Gdańsk przeładowano ponad 49 mln ton, co stanowi wzrost o 20,7% w stosunku do 2017 roku i pozwoliło osiągnąć 4. miejsce na Bałtyku. Dla porównania w 2014 roku przeładunki w polskich portach wynosiły 75 mln ton.
Przekłada się to wprost na zysk dla państwa. Według danych Krajowej Administracji Skarbowej, w roku 2018 należności celno-podatkowe (VAT, cła, akcyza) z tytułu odprawy ładunków w morskich granicznych oddziałach celnych wyniosły ok. 40,6 mld zł. Wskazana kwota stanowi kilka procent całości dochodów budżetu państwa. Podobnie, jak w przypadku przeładunków, jest to rekordowy wynik.
Uruchomiony został też w Świnoujściu gazoport im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, do którego już dzisiaj docierają dostawy skroplonego gazu (LNG) z USA, Norwegii, Kataru i Wielkiej Brytanii. Gazoport ten ma najwyższy poziom wykorzystania mocy regazyfikacyjnych w Europie.
Przeprowadziliśmy również restrukturyzację polskiego górnictwa węgla kamiennego, która musiała być stopniowa i przemyślana.
Kiedy przejmowaliśmy władzę w 2015 r. spółki węglowe stały na skraju bankructwa, a dziesiątki tysięcy pracowników niepokoiło się o swoje zatrudnienie. Dzięki naszym działaniom i współpracy z załogami, przekształciliśmy upadającą Kompanię Węglową w Polską Grupę Górniczą i uratowaliśmy Jastrzębską Spółkę Węglową, zachowując jednocześnie kilkadziesiąt tysięcy miejsc pracy. Dziś te spółki są nowoczesnymi przedsiębiorstwami, wdrażającymi w życie innowacyjne projekty, a sektor górniczy przynosi zyski. W całym procesie nie zapomnieliśmy o ludziach. To oni są najważniejsi. Nasze działania odbyły się w dialogu ze stroną społeczną. Przebiegały w atmosferze zrozumienia i kompromisu. Żaden górnik nie stracił pracy.
Podjęliśmy także szereg działań i inwestycji na rzecz wzmocnienia polskiej własności. To inwestycje w sektorze finansowym umożliwiły udomowienie banku Pekao SA, który po latach na powrót stał się instytucją z dominującym udziałem polskiego kapitału.
Jednak realizowane przez rząd Prawa i Sprawiedliwości inwestycje przekładają się przede wszystkim na budowanie realnej gospodarki i wspieranie spójności terytorialnej, przy równoczesnym wykorzystaniu wszystkich krajowych rezerw rozwojowych. Troszczymy się, by rozwój i inwestycje dotarły do wszystkich i wszędzie.
W tym celu powstał specjalny Pakiet dla miast średnich, który wspiera je w odblokowywaniu ich potencjału gospodarczego. Do czerwca 2019 roku z programu skorzystało już 225 miast średnich, czyli prawie 90% wszystkich miast, do których program jest skierowany. Mogły one skorzystać m.in. z preferencji w krajowych programach operacyjnych finansowanych z funduszy europejskich. W zakończonych lub trwających naborach wartość dedykowanych kopert dla miast średnich wyniosła ok. 3 mld zł.
Z rozwiązań przewidzianych w programie skorzystały takie miasta jak Nowy Sącz i Zamość (po 8 inicjatyw), Krosno, Suwałki (po 7), Łomża, Przemyśl czy Wałbrzych (po 6).
W efekcie prowadzonej polityki regionalnej już 13 polskich regionów przekracza poziom 50% unijnej średniej rozwoju. W 2015 było ich 11.
Najnowsze dane pokazują, że w 2018 roku inwestycje osiągnęły poziom 18,1% PKB. Tylko w 2018 roku wzrost inwestycji wyniósł 8,7% rok do roku, tj. ponad dwukrotnie więcej niż w 2017 roku. Taki wzrost inwestycji uprawdopodabnia stwierdzenie, iż inwestycje wracają na krzywą wzrostu (po spadku w 2016 roku wynikającym m.in. z zakończenia finansowania projektów ze środków unijnych z budżetu UE w ramach poprzedniej perspektywy i nieprzygotowaniem przez naszych poprzedników projektów i możliwości finansowania z obecnej perspektywy), co tworzy podstawę dla długoterminowego rozwoju krajowej gospodarki. Niemniej konieczne są dalsze działania rządu mające na celu pełne wykorzystanie inwestycji jako silnika napędzającego polską gospodarkę.
CELE
Ważnym elementem warunkującym wzrost gospodarczy i potencjał do jego przyspieszenia w przyszłości, obok konsumpcji i eksportu, są inwestycje. Szczególnie istotne są te inwestycje, które warunkują długofalowy rozwój gospodarczy i społeczny Polski. To wielkie projekty, które rząd Prawa i Sprawiedliwości zaczął realizować od pierwszych dni swojego urzędowania. Projekty te – niezwykle złożone i dalekosiężne – wymagają konsekwencji w realizacji i wzmożonych wysiłków szczególnie teraz, gdy wiele z nich przechodzi z etapu projektowania do etapu realizacji.
Jednocześnie potrzebna jest strategiczna wizja i wieloletni plan działania porządkujący aktywność inwestycyjną państwa. Dlatego opracujemy Narodowy Plan Inwestycyjny – strategiczną wizję polityki inwestycyjnej Polski do roku 2030, ze szczególnym uwzględnieniem realizacji inwestycji publicznych i ich późniejszego utrzymania w kontekście kluczowych potrzeb rozwojowych Polski. Będzie to mapa drogowa realizacji inwestycji rozpatrywanych nie tylko poprzez pryzmat ich głównych funkcjonalności, ale w połączeniu z innymi inwestycjami i czynnikami, aby zmaksymalizować efekt synergii. W tym kontekście istotny będzie system monitorowania inwestycji publicznych pod kątem efektów bezpośrednich i pośrednich dla państwa, co pozwoli na bieżąco alokować środki w obszarach niezbędnych.
INFRASTRUKTURA DROGOWA
Sprawna infrastruktura stanowi warunek rozwoju państwa. Luki w sieci komunikacyjnej to nie tylko wolniejsza i mniej komfortowa podróż, ale przede wszystkim zmarnowany potencjał i straty gospodarcze.
Jednocześnie budowa i modernizacja sieci drogowej, szczególnie autostrad i dróg ekspresowych, to wielki projekt, ogromne wyzwanie logistyczne i planistyczne.
Dlatego w lipcu 2017 r. zaktualizowaliśmy Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014–2023 (z perspektywą do 2025 r.). Zwiększyliśmy limit wydatków na realizację inwestycji ze 107 mld do 135 mld zł. Dzięki temu w kolejnych latach zakładamy wybudowanie ok. 4 tys. km, w tym: 252,2 km autostrad, 2641,1 km dróg ekspresowych i ok. 100 obwodnic. Do roku 2025 chcemy ukończyć w Polsce sieć autostradową.
Jedną z kluczowych inwestycji drogowych podjętych przez rząd Prawa i Sprawiedliwości jest Via Carpathia, czyli transportowy kręgosłup Polski Wschodniej (połączy Południe z Północą), którego powstanie przyczyni się do likwidacji istniejącej od czasów zaborów dysproporcji infrastrukturalnej.
Jednocześnie droga ta stanie się nowym, ważnym europejskim korytarzem transportowym, łączącym północ Europy w Helsinkach w Finlandii z południem Europy w Grecji w Salonikach, przebiegając we wschodniej części Unii Europejskiej także przez kraje bałtyckie, Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię i Bułgarię. Będzie nie tylko nowym korytarzem transportowym, ale stanie się także nową osią rozwoju we wschodniej części UE na terenach, które są zdecydowanie biedniejsze od pozostałej części UE. Projekt jest wreszcie realizowany i zyskał aprobatę wielu krajów, nie tylko tych, przez które przebiega. Jego pomysłodawcą był Prezydent Lech Kaczyński w 2006 roku. Rząd Prawa i Sprawiedliwości zabezpieczył w 2007 roku środki na jego realizację w perspektywie 2007–2013, ale rząd Premiera Tuska usunął ten projekt z listy projektów priorytetowych i był przeciwny, aby Via Carpathia była objęta siecią europejskich korytarzy TNT.
Kolejny priorytetowy projekt drogowy to Via Baltica – z jednej strony bardzo ważny szlak transportowy dla Polski północno-wschodniej, szczególnie dla regionów podlaskiego i warmińsko-mazurskiego, łączący je z Polską centralną, a w zasadzie włączając je w europejskie sieci transportowe.
Z drugiej strony jest to obecnie jedno z kluczowych przedsięwzięć transportowych dla całej UE, realizowane w ramach europejskiej sieci transportowej TNT.
Rząd pracuje także intensywnie nad siecią autostrad i dróg ekspresowych. Zamykamy przebieg A1 na całej jej długości. Dzięki ukończeniu drogi S5 połączymy Wrocław, Poznań oraz konurbację Bydgoszcz–Toruń. Ukończymy także budowę wschodniego odcinka A2. Sukcesywnie otwierane są kolejne odcinki drogi ekspresowej między Lublinem a Warszawą i S7 między Warszawą a Krakowem i dalej do Zakopanego.
Niebawem rozpoczną się prace nad budową drogi S10 łączącej Szczecin i Wołomin, a także S8 między Wrocławiem a Kłodzkiem. Rozpoczniemy też prace na odcinku S19 między Lublinem a Białymstokiem. Konieczne jest domknięcie ringu wokół Łodzi (S14) i wokół Warszawy. To priorytety infrastruktury drogowej. Rozbudowa sieci dróg obejmie swoim zasięgiem całą Polskę. Strategiczna dla rozwoju Polski jest droga ekspresowa S11 łącząca Śląsk, Wielkopolskę i Zachodniopomorskie. Będzie ona przebiegała przez wiele miast, takich jak Kalisz i Piła, które takiego dodatkowego ciągu komunikacyjnego bardzo potrzebują. Głęboki remont przejdzie zachodni odcinek A4, który już w tym momencie jest ogromnie obciążony ruchem i technicznie wyeksploatowany. Dokończony będzie też remont autostrady A18. Podejmiemy działania na rzecz budowy tzw. beskidzkiej drogi integracyjnej. W ślad za Via Carpathia i Via Baltica będziemy rozbudowywać drogę ekspresową S16 łączącą Powiśle, Warmię, Mazury i Podlasie. Ważną dla rozwoju Polski centralnej i południowo-wschodniej jest trasa S74. Obecnie trwają prace dokumentacyjne. Po przygotowaniu odpowiednich dokumentów i uzyskaniu decyzji środowiskowych w najbliższej kadencji parlamentu powinny rozpocząć się prace nad realizacją tej strategicznej dla Podkarpackiego, Świętokrzyskiego i Łódzkiego inwestycji. Ważnym projektem jest również dokończenie budowy drogi S6 na odcinku Koszalin-Słupsk-Trójmiasto. Pozwoli ona na dobre skomunikowanie obszaru Pomorza Środkowego.
Drogi gminne i powiatowe stanowią niezwykle istotny i najdłuższy element sieci połączeń komunikacyjnych w Polsce. Ich jakość nie tylko warunkuje możliwości swobodnego przemieszczania się mieszkańców wielu samorządów, ale często jest rozstrzygającym czynnikiem dla inwestorów. Rozwój jest tam, gdzie można dojechać. Dlatego rząd Prawa i Sprawiedliwości powołał Fundusz Dróg Samorządowych, z którego do 2028 r. przeznaczymy 36 mld zł na rozbudowę i modernizację dróg lokalnych. Dzięki temu każdego roku miliardy złotych popłyną do gmin i powiatów. Przełoży się to na wiele tysięcy nowych oraz wyremontowanych dróg gminnych i powiatowych. To największy program wsparcia dla rozwoju dróg lokalnych w historii naszego kraju.
Tylko w 2019 roku program może objąć inwestycje drogowe na kwotę 6 miliardów złotych.
Program ten uzupełni budowa lokalnych przepraw mostowych w ramach specjalnego Programu Mosty dla Regionów o budżecie 2,3 mld zł, wspierających system komunikacyjny w całej Polsce. Pojawią się one tam, gdzie rzeki są realną barierą komunikacyjną pomiędzy sąsiadującymi obszarami i są przyczyną hamującą rozwój lokalny. W ramach Programu pozytywne opinie otrzymały już wszystkie przeprawy (7) znajdujące się w lokalizacjach rekomendowanych w Programie, dla których wpłynęły wnioski: na Odrze na drodze nr 281 w lubuskim, na Wiśle pomiędzy m. Antoniówka Świerżowska a m. Świerże Górne w mazowieckim, na Sanie w Jarosławiu, na Bugu pomiędzy m. Krzemień Wieś a m. Granne, na Odrze na drodze nr 421 w miejscowościach Łubowice i Ciechowice w śląskim, na Noteci na drodze nr 153 w m. Ciszkowo, na Warcie w m. Biechowy. Pozytywnie zaopiniowano również przeprawy mostowe na Noteci w Kruszwicy, na Wieprzu w Krasnymstawie czy na Narwi w Powiecie Ostrołęckim. Kolejne opinie będą przygotowywane do wyczerpania środków. Program zapewnia wsparcie rządu w wysokości do 80% kosztów przygotowania projektu i do 80% kosztów inwestycji.
Staramy się likwidować rozmaite bariery infrastrukturalne w różnych regionach Polski, dlatego realizujemy szereg różnych inwestycji o znaczeniu regionalnym. Przykładem takiego projektu jest tunel w Świnoujściu, które jako jedyne miasto w Polsce jest położone na wyspach, między którymi przeprawa odbywa się na wysłużonych promach. Całkowita długość inwestycji wyniesie około 3,4 kilometra, w tym 1,44 kilometra jednorurowego tunelu. Koszt inwestycji to prawie 800 mln zł. W 2018 r. wyłoniono projektanta i wykonawcę tunelu. Planujemy, że w drugiej połowie 2022 inwestycja zostanie zakończona.
Dla bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów – wszystkich niechronionych uczestników ruchu drogowego – jest istotne, aby wzdłuż dróg krajowych powstawały ciągi pieszo-rowerowe. Według szacunkowych wyliczeń budowa na całej sieci dróg krajowych w Polsce (pod zarządem GDDKiA) ciągów pieszo-rowerowych w terenie zabudowanym kosztowałaby ok. 6 mld zł. Wyliczenia kosztów dotyczą tylko samych ciągów pieszorowerowych, bez rond, zatok autobusowych, sygnalizacji świetlnej. Rozpoczniemy realizację tego programu.
INFRASTRUKTURA KOLEJOWA
Kluczowe znaczenie ma rozpoczęty w 2018 roku program Kolej Plus, którego celem jest uzupełnienie sieci kolejowej o połączenia miejscowości z populacją powyżej 10 tys. mieszkańców bez dostępu do kolei pasażerskiej i towarowej, z miastami wojewódzkimi. Inny ważny element programu stanowi poprawa wewnętrznej spójności komunikacyjnej i społecznogospodarczej regionów Polski przy wsparciu ze środków publicznych. Będziemy dalej realizować wart ponad 70 mld zł Krajowy Program Kolejowy (KPK). To największy program wsparcia dla kolei w historii Polski.
Naszym celem jest zmodernizowanie i wybudowanie do 2023 roku aż 9000 km torów kolejowych. Równie ważna jest dla nas kontynuacja programu po 2023 roku, z tego względu Polska musi wynegocjować na ten cel jak największe środki w ramach nowej perspektywy unijnej na kolejne lata.
Będziemy kontynuowali proces modernizacji infrastruktury i taboru. Na różnym etapie procesu inwestycyjnego znajduje się ponad 160 obiektów dworcowych. Do 2023 roku zamierzamy zmodernizować lub wybudować od podstaw łącznie około 200 dworców kolejowych. Wartość całego programu szacowana jest na ok. 1,5 mld zł.
W ramach strategii taborowej będziemy realizowali projekty o wartości ok. 7 mld zł obejmujące modernizację i zakup ok. 200 lokomotyw, modernizację i zakup ok. 30 elektrycznych zespołów trakcyjnych, modernizację i zakup ok. 1000 wagonów. Prowadzone są przygotowania, w ramach partnerstwa innowacyjnego, do zaprojektowania i wyprodukowania taboru niezbędnego do obsługi Centralnego Portu Komunikacyjnego.
CENTRALNY PORT KOMUNIKACYJNY I BRANŻA LOTNICZA
CPK będzie bramą Polski na świat – jak Gdynia w okresie międzywojennym. Ten wielki projekt jest warunkiem dalszego długofalowego rozwoju infrastrukturalnego Polski. Po pierwszym etapie budowy port lotniczy ma obsługiwać do 45 mln pasażerów rocznie, a docelowo nawet około 100 mln. Lotnisko ma powstać na powierzchni około 3000 ha gruntów. Nieodłącznym elementem CPK jest również rozwój sieci kolejowej. CPK to nie tylko lotnisko, ale i kluczowy węzeł komunikacyjny. Wypełni luki w sieci kolejowej i zniweluje skutki podziału komunikacyjnego Polski, odziedziczonego po zaborach. Podobny efekt przyniesie realizacja innej rozpoczętej już inwestycji, jaką jest budowa tunelu średnicowego łączącego dworzec Łódź Fabryczna z dworcem Łódź Kaliska.
W ciągu minionej kadencji zadbaliśmy o przywrócenie odpowiedniej kondycji finansowej Polskim Liniom Lotniczym „LOT”. W 2008 r. strata PLL LOT wyniosła 109,1 mln zł. Rok później było to już ponad 220 mln zł. W 2010 r. – 163,1 mln zł, a w 2011 r. – 158,2 mln zł. Wobec wsparcia udzielonego przez rząd naszych poprzedników, Komisja Europejska wystosowała poważne zarzuty o wypełnienie przesłanek niedozwolonej pomocy publicznej, co zapoczątkowało nowe kłopoty polskiego przewoźnika powietrznego.
W efekcie mówiono o konieczności prywatyzacji PLL LOT.
Z początkiem dojścia do władzy Prawa i Sprawiedliwości, linia sukcesywnie zaczęła wracać na niektóre zawieszone trasy i uruchamiać kolejne. W siatce nowych połączeń znalazły się aż 23 nowe. Rok 2016 zakończył się dla spółki zyskiem z podstawowej działalności przewoźnika w wysokości 150-200 mln zł. Dzięki rządom Prawa i Sprawiedliwości, PLL LOT odzyskuje dawny blask, zbliżając się do odpowiedniej kondycji finansowej. Zakłada się, że w 2020 r. LOT ma być już trwale rentowny, a celem spółki jest osiągnięcie pułapu 10 mln pasażerów rocznie i uzyskanie silnej pozycji w Europie środkowowschodniej. Dzięki budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego Polskie Linie Lotnicze LOT będą mogły rozwijać się jeszcze bardziej dynamicznie.
MODERNIZACJA NA WIELKĄ SKALĘ – SZKOŁY, SZPITALE I INFRASTRUKTURA CYFROWA
Polska powinna równać do zachodniego poziomu nie tylko jeśli chodzi o zarobki i poziom życia obywateli. Chodzi również o to, by Polska stała się liderem, gdy idzie o usługi publiczne, jakość wspólnej przestrzeni, stan budynków użyteczności publicznej. Dlatego uruchomimy fundusze modernizacyjne, które zabezpieczą i rozwiną inwestycje w szkołach oraz szpitalach w ciągu najbliższych 10 lat.
Zmodernizujemy infrastrukturę publiczną według standardów najbardziej rozwiniętych państw świata. Nową oprawę zyskają setki obiektów, które są miejscem świadczenia najważniejszych usług publicznych. Dostosujemy wszystkie te budynki do wysokich standardów również w zakresie efektywności energetycznej, co będzie oznaczać nie tylko oszczędność, ale również lepszą jakość powietrza. Istotna będzie również poprawa dostępności instytucji publicznych i otaczającej nas przestrzeni.
Wszystkie nowe inwestycje budowlane będą spełniać jej warunki. Będą projektowane tak, aby każdy mógł z łatwością z nich korzystać.
Nowoczesne budynki użyteczności publicznej oraz zmodernizowana infrastruktura społeczna według najlepszych standardów to wyraz dojrzałości państwa. Realizacja programu będzie miała zasadniczy wpływ na rozwój polskich miejscowości i wpłynie na ich atrakcyjność, zarówno dla obywateli jak i biznesu. Nasze wspólne budynki będą nowocześniejsze, ładniejsze, czystsze oraz bardziej ekologiczne i ekonomiczne.
W sposób skoordynowany podniesiemy na zupełnie nowy poziom jakość polskich szpitali, z których korzystają na co dzień tysiące Polaków. Chcemy ostatecznie rozprawić się z pozostałościami po PRL-u, przestarzałą, niefunkcjonalną infrastrukturą, na którą przez wiele lat byliśmy skazani.
Zadbamy o funkcjonalność, jakość, wygodę użytkowania, estetykę tych budynków. Nowoczesne szpitale zapewnią lepszy dostęp do usług medycznych, poprawę jakości i bezpieczeństwa świadczonych usług medycznych, ale również zwiększenie dostępu do e-usług medycznych na obszarach wiejskich. Skrócenie czasu hospitalizacji będzie możliwe dzięki nowoczesnym technologiom w diagnostyce i terapii. Wczesna diagnoza i rozpoczęcie leczenia umożliwi szybszy powrót do codziennej aktywności
Planujemy też poprawę dostępności architektonicznej przychodni i szpitali, które będą wyposażone w sprzęt ułatwiający komunikację oraz swobodne poruszanie się.
Fundusz modernizacji szpitali, który uruchomimy, będzie miał wartość 2 mld zł.
Powołamy również fundusz modernizacji szkół, tak by stały się one miejscem, w którym można nie tylko uczyć się, ale i aktywnie spędzać czas. Szkoły nie będę wyłącznie edukować, ale pobudzać inspirację i kreatywność. Uczniowie muszą zyskać umiejętność poruszania się w stale rosnącym gąszczu informacji i szybkiego przyswajania tego, co najważniejsze. Dlatego wyposażymy nasze szkoły w możliwości i narzędzia, które udoskonalą proces nauczania w erze cyfrowej. Dzięki codziennej pracy z wykorzystaniem najnowszych technologii uczniowie będą mogli nabyć praktyczne umiejętności potrzebne w rzeczywistości, która dopiero nadchodzi. Chcemy by szkoła dawała uczniom taką samą wiedzę i umiejętności oraz utrzymywała takie same szanse i standardy, niezależnie od lokalizacji. Program o wartości 2 mld zł będzie składał się ze środków krajowych i funduszy unijnych.
To bezprecedensowy projekt modernizacyjny, który połączymy z wielkimi inwestycjami w infrastrukturę cyfrową – aby nowoczesne szkoły, szpitale i inne placówki mogły jak najlepiej wykorzystać dla dobra obywateli efekty cyfrowej rewolucji.
Dlatego realizujemy największy w UE (i przez Komisję Europejską uznan za najlepszy) program budowy sieci szerokopasmowej. W efekcie już realizowanych inwestycji (o wartości ponad 6 mld zł) 2 mln gospodarstw, głównie z terenów wiejskich i małych miast, uzyska dostęp do szybkiego Internetu. Kolejny milion jest przyłączanych w ramach inwestycji własnych operatorów telekomunikacyjnych. Naszym zadaniem jest doprowadzenie światłowodu do każdego budynku w Polsce. Dzięki utworzeniu Funduszu Szerokopasmowego możliwe będzie np. dofinansowanie budowy i rozwoju sieci telekomunikacyjnych. To podstawa tworzenia infrastruktury przyszłości i nowoczesnej gospodarki.
Wesprzemy gminy w upowszechnieniu publicznego dostępu do szybkiego Internetu. Obecnie tylko 405 gmin w naszym kraju ma hotspoty. Przeznaczymy 120 mln zł na bony dla gmin, które będą chciały skorzystać z indywidualnego dofinansowania. Hotspoty, czyli punkty z bezpłatnym WiFi pojawią się m.in. w parkach, na skwerach, dworcach, w domach kultury i bibliotekach. Szacujemy, że dzięki tej inicjatywie na terenie naszego kraju pojawi 19 tysięcy nowych punktów z bezpłatnym WiFi.
Do końca 2020 roku wszystkie szkoły w Polsce będą miały dostęp do szybkiego, bezpiecznego i finansowanego z budżetu państwa Internetu w ramach Otwartej Sieci Edukacyjnej. OSE to nie tylko szybki Internet, ale także nowe treści edukacyjne dla uczniów i wsparcie szkół w procesie kształcenia umiejętności cyfrowych. Koszty wdrożenia OSE szacowane są na 320 mln zł (środki POPC), zaś jej funkcjonowania na ponad 1,3 mld zł w perspektywie 10 lat i zostaną sfinansowane z budżetu państwa.
W najbliższych 4 latach wydamy 600 mln.
Do sieci światłowodowej przyłączymy wszystkie Gminne Ośrodki Kultury i wyposażymy je w sprzęt komputerowy, tablety, roboty, maty edukacyjne, drukarki oraz szkolenia z kompetencji cyfrowych. W ten sposób w Gminnych Ośrodkach Kultury uruchomimy sieć centrów edukacji cyfrowej – staną się one prawdziwym rozsadnikiem cyfrowej rewolucji w Polsce, będą świadczyły usługi cyfrowe, umożliwią kontakt z dobrami kultury i zwiększą cyfrowe kompetencje w lokalnych społecznościach. Podłączymy do sieci również wszystkie Ochotnicze Straże Pożarne.
W najbliższych latach skoncentrujemy się również na rozwoju sieci 5G, która umożliwi kilkadziesiąt razy szybszą transmisję danych na urządzeniach mobilnych. Wdrożenie tej technologii to przede wszystkim możliwość podłączenia do sieci coraz inteligentniejszych sprzętów codziennego użytku. Dzięki tysiącom czujników miasta będą mogły bardziej racjonalnie zarządzać infrastrukturą i wydatkować środki na rzeczywiste potrzeby.
Wkrótce sieć 5G stanie się kręgosłupem naszych gospodarek. Rząd Prawa i Sprawiedliwości już dzisiaj wychodzi naprzeciw tej rewolucji. Zakładamy, że już w 2020 roku w dwóch miastach w Polsce, a do końca 2023 roku w większości miast będzie działać sieć 5G. Z uwagi na fundamentalne znaczenie sieci 5G dla bezpieczeństwa informatycznego Państwa doprowadzimy do sytuacji, w której kontrolę nad siecią będzie pełniła polska firma. Na tym etapie nie przesądzamy jaka to będzie firma.
Dzięki tym rozwiązaniom, Polska znajdzie się wśród światowych liderów rozwiązań cyfrowych. Właśnie w Polsce będzie mógł rozwijać się przemysł 4.0, a obywatele na co dzień będą mogli bez przeszkód korzystać z najszybszego mobilnego Internetu, rozwiązań smart city, telemedycyny i wielu innych usług cyfrowych.
DALSZA ODBUDOWA GOSPODARKI MORSKIEJ
Gospodarka morska jest jedną z kluczowych gałęzi gospodarki, która powinna napędzać rozwój Polski. Dlatego będziemy dalej wspierać rozwój polskich portów. Nasz strategiczny cel to podwojenie przeładunków w portach do 200 mln ton w najbliższych latach. Chcemy to osiągnąć m. in. poprzez rozbudowę potencjału przeładunkowego portów morskich i wsparcie prowadzonych już obecnie prac inwestycyjnych w Porcie Gdańsk (Port Centralny), w Porcie Gdynia (Port Zewnętrzny) oraz w Porcie Szczecin-Świnoujście (budowa terminala kontenerowego w Świnoujściu).
Przekop Mierzei Wiślanej będzie zaś gwarancją swobodnej żeglugi statków między portem w Elblągu oraz innymi portami Zalewu Wiślanego a Morzem Bałtyckim. Ta inwestycja doprowadzi do zniesienia istniejących barier infrastrukturalnych, które ograniczają rozwój północno-wschodniej części Polski.
Będziemy też konsekwentnie realizować ambitny plan odbudowy polskiego przemysłu stoczniowego. Mamy ogromny potencjał w przemyśle stoczniowym, brakuje nam zaś dobrej organizacji i przełamania niemocy odziedziczonej po poprzednikach – w czasie trwania ich rządów nasz przemysł stoczniowy niemalże upadł.
W roku 2005 wyprodukowano 28 statków morskich, ale w 2015 już tylko 1. Dlatego też nasze działania w zakresie odbudowy przemysłu stoczniowego natrafiły na wielkie wyzwania, które wymagały w pierwszej kolejności długotrwałej pracy u podstaw, reorganizacji i konsolidacji podmiotów sektora.
Rząd będzie dalej prowadził prace nad projektem BATORY. Celem projektu jest stymulowanie rozwoju technologii, projektowania i budowy polskich jednostek pływających oraz konstrukcji morskich, przesunięcie sektora stoczniowego w kierunku innowacyjnych produktów i wyspecjalizowanych jednostek o wysokiej wartości dodanej. W ramach projektu kontynuowane są prace nad serią promów samochodowopasażerskich typu RO-PAX. Prace te prowadzone są w celu wymiany floty polskiego armatora na jednostki nowe, zbudowane w polskiej stoczni.
Zbudowane zostaną jednostki nowoczesne, wykorzystujące aktualne rozwiązania technologiczne i spełniające wymogi w zakresie ochrony środowiska naturalnego.
Projekt o szczególnym znaczeniu gospodarczym to również odbudowa pełnego potencjału żeglugi śródlądowej. Żegluga śródlądowa powinna być w Polsce możliwa do poziomu IV klasy żeglowności w ramach korytarzy transportowych, w szczególności na rzekach: Odra, Wisła, Narew, Bug, aby wesprzeć dalszą odbudowę transportu wodnego śródlądowego w Polsce.
W tym kontekście priorytetowe jest osiągnięcie co najmniej IV międzynarodowej klasy żeglowności na Odrzańskiej Drodze Wodnej oraz włączenie jej w sieć europejskich dróg wodnych. Pierwszym krokiem do realizacji ww. priorytetu jest likwidacja „wąskich gardeł” ograniczających żeglugę śródlądową. Szczególnie ważne jest udrożnienie Odrzańskiej Drogi Wodnej na tzw. odcinku swobodnie płynącym, tj. od nowej śluzy Malczyce do ujścia Nysy Łużyckiej, a także pięciu miejsc limitujących na Odrze granicznej – w okolicach Słubic i Kostrzynia nad Odrą.
Będziemy także kontynuować odbudowę i modernizację zabudowy regulacyjnej na swobodnie płynącym i granicznym odcinku Odry.
Planujemy również udrożnienie pozostałych rzek, przede wszystkim Wisły. Już teraz realizujemy zadanie odtworzenia pierwotnej pojemności zbiornika przystopniowego w Rzeszowie na rzece Wisłok. Należy też rozwinąć program dla Sanu, którego celem jest czynna i bierna ochrona przeciwpowodziowa w zlewniach Sanu, Wisłoki i Dunajca.
Przeciwdziałamy również niebezpieczeństwu niedoboru wody w Polsce. We wrześniu 2019 r. rząd przyjął założenia do „Programu przeciwdziałania niedoborowi wody na lata 2021–2027 z perspektywą do roku 2030”. Dzięki 94 inwestycjom (o łącznej wartości 10 mld zł) w zbiorniki i stopnie wodne zatrzymanie odpływu wody z polskich rzek zwiększy się z 6,5 % do 15 %.
Dodatkowo w ramach tego programu planowane są działania związane z renaturyzacją rzek, odtwarzaniem mokradeł i budową mniejszych zbiorników.
INWESTYCJE W SUWERENNOŚĆ ENERGETYCZNĄ – TERMINAL LNG I BALTIC PIPE
Jednocześnie realizujemy inwestycje w sektorze energetycznym, kontynuując proces uniezależniania Polski od gazu importowanego ze wschodu. Celem, do którego dążyliśmy ze szczególnym wysiłkiem, jest bowiem suwerenność energetyczna.
Zgodnie z planem przebiega realizacja projektu gazociągu Baltic Pipe, który połączy Polskę z Danią i Norwegią. Podjęta w 2018 roku decyzja inwestycyjna pozwoli na import ok. 10 mld m3 gazu rocznie, poczynając od jesieni 2022 r. Rozbudowywany jest obecnie Gazoport im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu i jego moce wzrosną w 2021 roku do 7,5 mld m3. Infrastruktura ta pozwoli na stworzenie hubu gazowego w Polsce i eksportowanie nadwyżek gazu do innych krajów. W tym celu rozbudowujemy i modernizujemy sieci przesyłowe gazu w kraju oraz budujemy system interkonektorów gazowych z innymi krajami. Taki interkonektor jest już budowany ze Słowacją, a planowany jest także z Ukrainą.
POŁĄCZENIE ORLENU I LOTOSU
Ważnym projektem o znaczeniu strategicznym jest fuzja Orlenu i Lotosu. W skali europejskiej zarówno Orlen, jak i Lotos są zaliczane do mniejszych firm. Obecna sytuacja sprawia również, że jesteśmy niewielkim odbiorcą przy zakupie ropy. Efektem powstania jednego koncernu paliwowego na bazie tych spółek będzie polski czempion, który łatwiej sprosta wyzwaniom, jakie stoją przed branżą naftową i zagwarantuje Polsce większe bezpieczeństwo energetyczne. Fuzja przełoży się na korzystniejszą cenę przy zakupie baryłki ropy, a to przełoży się na stabilność cen, również na stacjach paliw.
Po połączeniu firma będzie miała znacznie większą siłę i większe możliwości oddziaływanie na przemysł petrochemiczny. Możliwe będą nowe inwestycje, a także badania i rozwój innowacji. To także większa stabilność i konkurencyjność grupy na międzynarodowym rynku – synergia i uzyskanie efektu skali pozwolą w pełni konkurować z zagranicznymi potentatami.
BUDOWA ELEKTROWNI ATOMOWEJ
Planujemy wybudowanie elektrowni jądrowych, które są czyste i bezpieczne. Zeroemisyjne wytwarzanie energii elektrycznej powinno zostać wsparte przez bloki jądrowe, które już w 2035 r. mogą dać ok 10% energii elektrycznej wytworzonej w kraju. Udział ten zwiększy się do ok. 20% w latach 2040–2043.
Zainstalowana moc bloków jądrowych może osiągnąć 10 GW, czyli tyle, ile przewidujemy dla morskich farm wiatrowych w tym samym czasie.
DALSZE WSPARCIE GÓRNICTWA WĘGLOWEGO
Mamy program dla polskiego górnictwa po to, by w kolejnych latach ograniczyć do minimum ryzyko kryzysu w branży. Przygotowaliśmy też regulacje dotyczące norm jakości węgla oraz rekompensat za utracone prawo do deputatu węglowego. Górnictwo węgla kamiennego przeszło długą drogę od końca 2015 r. czyli od momentu, w którym obecny rząd przejął zarządzanie branżą, rozpoczął proces odbudowy i ratowania jej z zapaści. Górnictwo z grudnia 2015 i z sierpnia 2019 r. to dwie zupełnie różne branże. Proces restrukturyzacji został zakończony – czas na zarządzanie. Będziemy się koncentrować na większym wykorzystywaniu rozwiązań innowacyjnych w górnictwie.
POLSKA WŁASNOŚĆ W SEKTORZE FINANSOWYM
Zgodnie z danymi KNF w 2018 roku udział polskiego kapitału w krajowym sektorze bankowym wynosił 54%. To wynik działań podjętych w ostatnich latach, które doprowadziły do repolonizacji w sektorze finansowym (Pekao, Alior, BPH), a także dobra wiadomość dla Polski – oznacza bowiem stabilizację w tym kluczowym dla gospodarki obszarze. Jednak ze względu na wagę tego sektora oraz na jego dynamikę, zachodzące w nim zmiany i duże przepływy kapitału, należy uważnie obserwować jego strukturę własnościową. Kapitał ma narodowość, a kryzys finansowy sprzed dekady pokazał, że szczególnie istotny jest on właśnie w przypadku banków, od których zależy finansowanie gospodarki. Dlatego będziemy na bieżąco analizować sytuację i w razie pojawiających się korzystnych, rynkowych warunków, będziemy podejmować działania mające na celu zwiększenie udziału kapitału polskiego w sektorze finansowym.
AKTYWIZACJA DUŻYCH ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH
Podejmiemy działania mające na celu wsparcie zakładów przemysłowych – szczególnie tych, które położone są na terenach zmarginalizowanych, a mają cały czas niewykorzystany potencjał rozwojowy. Poprzez duże zamówienia kierowane do zakładów w Polsce np. w ramach programów modernizacji wojska, będziemy działać na rzecz aktywizacji dużych polskich zakładów produkcyjnych, których potencjał był niewykorzystany przez ograniczanie rynku i wyprowadzanie zamówień z Polski. Przykładem już rozpoczętego działania jest produkcja sprzętu artyleryjskiego w Hucie Stalowa Wola, dzięki czemu polskie wojsko otrzyma konkurencyjny i profesjonalny sprzęt, a Huta może przeprowadzić kolejne inwestycje i modernizację.
PAKIET MIAST ŚREDNICH I PROGRAMY REGIONALNE
Każdy region Polski potrzebuje wsparcia w rozwoju, skrojonego na miarę swoich potrzeb i wyzwań. W tym celu rząd Prawa i Sprawiedliwości przygotował zestaw programów rozwojowych kierowanych do wszystkich regionów, ale ze szczególnymi, preferencyjnymi warunkami dla najbardziej zagrożonych wykluczeniem lub wykluczonych ośrodków – zarówno wiejskich, jak i miejskich. To programy, które należy w następnych latach wzmacniać, rozwijać i uzupełniać.
Flagowym programem jest Pakiet dla Miast Średnich, kierowany do wszystkich ośrodków najbardziej pokrzywdzonych transformacją gospodarczą i reformą samorządową. Do 2023 roku planujemy przeznaczyć prawie 3 mld zł na rozwój miast. Z Pakietem dla Miast Średnich będzie korespondować Program wzmacniania szans rozwojowych obszarów zagrożonych trwałą marginalizacją. Celem realizacji Programu będzie osiągnięcie rozwoju gospodarczego poprzez wsparcie przedsiębiorczości i inwestycji prywatnych.
W ramach programu realizowany będzie kompleksowy pakiet działań z zakresu m.in.: rozwoju lokalnej przedsiębiorczości, aktywizacji lokalnych zasobów ludzkich, pobudzania lokalnych inicjatyw gospodarczych i społecznych oraz poprawy dostępu mieszkańców do podstawowych usług publicznych. W ramach Programu będzie przygotowany i realizowany specjalny pakiet działań skierowany do małych miast poniżej 20 tysięcy mieszkańców oraz do obszarów popegeerowskich.
Niezmiennie ważny jest dla nas program kierowany do Polski Wschodniej, czyli do 5 województw: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Będziemy się starali dołączyć do tego programu również najbardziej potrzebujące wsparcia subregiony województwa mazowieckiego: radomski, ostrołęcko-siedlecki i ciechanowski. Puste deklaracje naszych poprzedników odnośnie do rozwoju wschodniej części naszego państwa przekuliśmy w konkrety. Nadrabiamy wieloletnie zapóźnienia w infrastrukturze transportowej, zarówno w drogowej jak i kolejowej, z flagowymi projektami Via Carpathia, Via Baltica i Rail Baltica.
Program dla Bieszczad ma wesprzeć procesy rozwojowe w najmniej dostępnym zakątku Polski, jakim są Bieszczady. Na inwestycje przyczyniające się do rozwoju Bieszczad do 2023 r. z funduszy unijnych oraz budżetu państwa trafi 800 mln zł.
PROGRAM DLA ŚLĄSKA
Śląsk to szczególny region na mapie Polski. Z jednej strony jest wciąż jedną z lokomotyw gospodarczych całego kraju. Z drugiej strony jest również w zaawansowanej fazie transformacji gospodarczej, przejścia z etapu na którym jego gospodarka opierała się na klasycznej energetyce do etapu, w którym jest on gospodarczo bardziej zrównoważony i zróżnicowany. To etap w którym górnictwo i przemysł ciężki wciąż odgrywają ważną rolę, ale również dynamicznie rozwijają się nowe technologie czy usługi.
W ostatnich latach Śląsk rozwijał się wolniej niż inne regiony, a przez to jego potencjał rozwojowy nie był w pełni wykorzystywany dla rozwoju kraju. Udział Śląska w tworzeniu PKB Polski stopniowo maleje. Równocześnie Śląsk musi mierzyć się z wyzwaniami takimi jak zanieczyszczenie środowiska, które wymagają dopasowanego do potrzeb regionu wsparcia.
Dlatego powstał rządowy Program dla Śląska. To obecnie ponad 70 projektów o wartości ok. 55 mld zł w priorytetowych obszarach wsparcia. To największy taki program regionalny w historii Polski. Trzy czwarte zaplanowanych działań jest już w fazie realizacji. Program przyspieszy rozwój województwa śląskiego, będzie stymulował wzrost innowacyjności przemysłu i energetyki w regionie, poprawi jakość środowiska naturalnego, zwiększy tempo modernizacji i rozwoju infrastruktury transportowej, przyczyni się do wzrostu jakości życia mieszkańców województwa śląskiego.
3.2. FINANSOWANIE ROZWOJU
OSIĄGNIĘCIA
Jedną z największych słabości państwa w 2015 roku okazała się tzw. luka VAT, czyli nieszczelność systemu podatkowego w zakresie podatku VAT, która była wykorzystywana m.in. przez zorganizowane grupy przestępcze do wyłudzeń finansowych. Inną „piętą achillesową” polskiego systemu budżetowego były nieprawidłowości i słabości w procesie ściągania podatku CIT. O wielkiej słabości państwa świadczyło nie tyle samo istnienie luki VAT czy CIT, co jej skala[11] oraz – co najważniejsze – bezradność instytucji publicznych. Według raportów różnych ośrodków analitycznych, zarówno niezależnych, jak i Komisji Europejskiej czy Ministerstwa Finansów, budżet państwa mógł stracić od 180 do 280 mld zł wpływów z VAT i CIT w latach 2008–2015. To kwota porównywalna ze środkami otrzymywanymi z UE w ramach polityki spójności na cele inwestycyjne w tym samym okresie albo z kwotą dochodów całego budżetu państwa w roku 2008.
Jaskrawym przykładem zmian w funkcjonowaniu państwa i podejściu do obywateli, jakie zaszły po roku 2015, jest uszczelnienie luki podatkowej. Polskie państwo pozwoliło, aby w latach 2008–2015 luka ta urosła do poziomu jednej z największych w Europie. Bezwład i słabość władzy sprawiły, że nie podjęto żadnych skutecznych działań uszczelniających, podniesiono natomiast stawkę VAT (z 22 na 23% w 2011 r.), obciążając obywateli finansowymi skutkami działalności zorganizowanych grup przestępczych.
Tymczasem zarówno rozszczelnienie systemu podatkowego w latach 2008–2015, jak i jego uszczelnienie po 2015 roku jest niepodważalnym faktem. Takim samym faktem są sukcesy rządu Prawa i Sprawiedliwości w zmaganiach z przestępcami podatkowymi i mafiami VAT. Ten stan podsumował raport Najwyższej Izby Kontroli, w którym można m.in. przeczytać, że poziom luki VAT był w latach 2010–2015 znacznie wyższy niż średnio w UE, a działania podejmowane w tym okresie były niewystarczające, by zapobiec wyciekowi środków. Według Izby, to dzięki działaniom prowadzonym w latach 2016–2018 udało się istotnie obniżyć poziom luki VAT. Warto w tym kontekście zestawić ze sobą dwie liczby – za rządów PO-PSL, w ciągu 8 lat, dochody z podatku VAT wzrosły o 21 mld zł, zaś w ciągu 3 lat rządów Prawa i Sprawiedliwości dochody te wzrosły o 52 mld zł[12].
Podobny proces miał miejsce w obrębie podatku CIT. Działania uszczelniające rządu Prawa i Sprawiedliwości sprawiły, że wpływy z CIT znacznie wzrastają. W ciągu 4-letniej kadencji obecnego rządu wpływy te wzrosną o około 12 mld zł rocznie, podczas gdy w czasach rządów PO-PSL dochody te nie tylko nie wzrosły, ale wręcz zmalały o ponad 1,5 mld zł, z około 34,6 mld zł w 2008 do 32,9 mld zł w 2015 roku.
Spektakularne efekty w uszczelnieniu luki podatkowej zostały osiągnięte dzięki zdecydowanemu i sprawnemu działaniu państwa, które zaprojektowało i wdrożyło reformę Krajowej Administracji Skarbowej, zaczęło wykorzystywać zaawansowane narzędzia analityczne i IT, Big Data, sprawnie zarządza wielkimi zbiorami danych, wdrożyło jednolity plik kontrolny, trzy pakiety SENT, STIR, split payment, klauzulę generalną przeciwko unikaniu opodatkowania, zmiany w zakresie rozdzielenia dochodów operacyjnych i kapitałowych, wprowadziło także obowiązek raportowania schematów podatkowych, podzieloną płatność VAT i wiele innych zmian. W porównaniu do roku 2015, łączne dochody z PIT, CIT, VAT oraz składki na FUS wzrosną w 2019 roku aż o 158 mld zł.
W 2018 roku wystąpiła sytuacja pierwotnej nadwyżki budżetowej, deficyt budżetowy był rekordowo niski i wyniósł ok. 0,4% w stosunku do PKB. Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych jeszcze w 2015 wynosił 51,3% PKB, podczas gdy w 2018 zmalał do 48,9% PKB.
Jednocześnie też trzeba podkreślić, że tak dobre wyniki finansowe i gospodarcze nie wiązały się z wyprzedażą majątku narodowego lub z czerpaniem bardzo wysokich dywidend od spółek z udziałem Skarbu Państwa (łączna kwota pozyskana z tych źródeł w latach 2008 – 2015 przekraczała 100 mld zł).
Istotnym źródłem finansowania inwestycji w polskiej gospodarce są fundusze unijne. Tuż po objęciu rządów, jeszcze w 2015 roku uratowaliśmy ponad 30 mld zł z poprzedniej perspektywy 2007–2013 i mocno rozwinęliśmy obecną perspektywę 2014–2020. W 2018 roku dzięki naszym działaniom udało się uniknąć sytuacji, w której musielibyśmy zwracać niewykorzystane środki, a jeszcze we wrześniu zagrożonych było 1,3 mld zł z Regionalnych Programów Operacyjnych – z uwagi na bardzo wolny stopień wdrażania funduszy przez Marszałków niektórych województw.
Polska jest liderem jeśli chodzi o wykorzystywanie środków europejskich w polityce spójności. Tylko w 2018 r. wartość środków unijnych, które przepłynęły z UE do Polski wyniosła ok. 15,7 mld euro. Zakończonych lub realizowanych jest ponad 50 tysięcy projektów z perspektywy 2014–2020 na kwotę ponad 400 mld złotych, z dofinansowaniem unijnych w wysokości ponad 250 mld zł. Ponad 76% dostępnych środków została objęta umowami, a wykorzystano i rozliczono już ponad 30% tych środków.
Kapitał dla rozwoju zaczęliśmy pozyskiwać również z innych, nowych źródeł: jesteśmy na 5. miejscu w UE pod względem wartości zatwierdzonego wsparcia z planu Junckera. Dzięki temu już wystartowały inwestycje o wartości ponad 40 mld zł, a kolejne inwestycje na kwotę 20 mld zł są w przygotowaniu. To nowe, ważne źródło finansowania inwestycji ze środków unijnych, które będzie kontynuowane w kolejnej perspektywie finansowej.
Ważnym elementem nowej strategii rozwojowej jest aktywna polityka gospodarcza, której założeniem jednak jest nie interwencjonizm, a inteligentne wsparcie kluczowych sektorów gospodarki i branż istotnych dla długofalowego i stabilnego rozwoju Polski. W tym celu powstał nowy system instytucji rozwoju, skupiony w Grupie Polskiego Funduszu Rozwoju. Instytucje Grupy PFR zapewniają kompleksowe wsparcie przedsiębiorstwom w każdej fazie rozwoju, zapewniają wzrost innowacyjności, zwiększanie inwestycji w Polsce, finansowanie dla inwestycji samorządowych, a także udzielają wsparcia w zakresie ekspansji polskich firm na międzynarodowych rynkach.
Polski Fundusz Rozwoju był m.in. zaangażowany w repolonizację polskiego sektora bankowego (odkupienie udziałów w banku Pekao SA od włoskiego Unicredit). Każda duża i liczącą się gospodarka świata dąży do tego, żeby istniała zdrowa i efektywna równowaga między kapitałem zagranicznym, a kapitałem lokalnym w strategicznych sektorach gospodarki.
Jednym z rezultatów kryzysu ekonomicznego z 2008 roku było wycofanie z Polski środków oraz ograniczenie akcji kredytowej banków wchodzących w skład zagranicznych grup bankowych. Banki te przy podejmowaniu decyzji nie brały pod uwagę dobrej sytuacji gospodarczej Polski, ale raczej sytuację grupy bankowej, do której należały oraz kraju macierzystego. W rezultacie polskie firmy straciły możliwość uzyskiwania kredytów na dalszy rozwój i inwestycje. Prowadzona przez Rząd Prawa i Sprawiedliwości repolonizacja sektora bankowego stanowi silny bufor bezpieczeństwa dla polskiej gospodarki przed potencjalnymi turbulencjami na międzynarodowych rynkach finansowych. Pozwala też na mobilizację kapitału na dalszy rozwój kraju i finansowanie inwestycji i działalności przedsiębiorstw.
Rządy PiS to także widoczny postęp w obszarze inwestycji prywatnych. Globalne firmy wiążą się z Polską – m.in. Umicore, Toyota, Daimler, LG Chem, Lufthansa. Od początku 2016 r. przyciągnęliśmy 1062 inwestycje, które wygenerują ponad 33 tys. nowych miejsc pracy. Deklarowana przez przedsiębiorców wartość tych inwestycji to 50,5 mld zł.
By jeszcze lepiej wykorzystać nasz potencjał, przeprowadziliśmy gruntowną reformę specjalnych stref ekonomicznych – tak, aby więcej firm, także te małe i średnie, mogło korzystać z zachęt podatkowych dla inwestorów.
Zwolnienie podatkowe dostępne będzie w całym kraju. MŚP nie muszą przenosić się do poszczególnych Stref i inwestować z dala od swojego obszaru działania. Prostsze i bardziej dostępne stało się inwestowanie dla mikro i średnich przedsiębiorstw, z elastycznymi wymaganiami dostosowanymi do indywidualnych potrzeb. Przewidziano zwolnienia podatkowe wydawane na 10, 12 lub 15 lat.
CELE
FUNDUSZE STRUKTURALNE
Z powodzeniem kształtujemy debatę o polityce rozwoju na poziomie Unii Europejskiej. Przekonujemy, że Europa ma szansę rywalizować w skali globalnej tylko wtedy, kiedy będzie oparta na solidnych i sprawiedliwych fundamentach.
W ramach prac nad budżetem Unii Europejskiej będziemy domagać się maksymalnego zwiększenia puli środków dla naszego kraju. Będziemy walczyć o to, aby kwota przypisana Polsce odpowiadała potrzebom naszego kraju i uwzględniała jego rolę w UE. Odrzucamy wstępną propozycję budżetu UE na lata 2021–2027 z mniejszym o około 20% budżetem dla Polski i siedmiu innych krajów członkowskich, jaka została złożona przez Komisję Europejską w maju ubiegłego roku. Nie zgadzamy się z takim podejściem, wedle którego Polska powinna być karana za to, że skutecznie wdraża projekty z środków unijnych i sprawnie zarządza rozwojem kraju. W perspektywie 2014–2020 Polska otrzymała już 22 mld euro tytułem płatności okresowych, co stanowi aż 26,4% łącznej kwoty płatności okresowych przekazanych wszystkim państwom członkowskim i czyni nas największym beneficjentem Polityki Spójności UE. Wspomniana kwota to prawie 29% alokacji funduszy UE dla Polski na lata 2014–2020. Dbałość o rzetelne i efektywne wykorzystywanie każdego euro dotacji powinna być argumentem za zwiększeniem środków dla Polski, a nie powodem skierowania strumienia pieniędzy do krajów, które nie wykorzystują efektywnie swoich dotacji i w konsekwencji zwracają pieniądze do Brukseli.
Wzorem planu Junckera będziemy w większym stopniu wykorzystywać inne programy unijne, takie jak Horyzont 2020.
BUDOWANIE OSZCZĘDNOŚCI
Tak jak państwa najbardziej rozwinięte chcemy, aby budowane przez Polaków oszczędności nie leżały zamrożone na kontach, ale były wykorzystywane dla rozwoju gospodarki. Przyczyni się to nie tylko do rozwoju państwa, ale zwiększy także efektywność oszczędzania. Jednocześnie oszczędzanie na emeryturę stanie się bezpieczniejsze i bardziej przejrzyste. Temu ma służyć wprowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych i reforma OFE.
Obecnie funkcjonujący system OFE jest głęboko dysfunkcjonalny.
W 2018 roku OFE miały 15,9 mln uczestników, choć aktywnie wpłacało do nich pieniądze zaledwie około 2,5 mln osób. Przekształcenie OFE w Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) pozwoli przekazać Polakom pieniądze zgromadzone przez nich w otwartych funduszach emerytalnych na konta indywidualne. Chodzi o 162 mld zł. IKE to bezpieczne i efektywne oszczędzanie na emeryturę.
Polacy otrzymali wybór, opcją domyślną będzie przejście do IKE, ale każdy będzie miał prawo do złożenia deklaracji i przeniesienia całości swoich środków na indywidualne konto w ZUS i pozostania w I filarze systemu emerytalnego. Kierujemy się założeniem, że konieczne jest ustawowe zagwarantowanie tego, że środki wpłacane do OFE są prywatną własnością Polaków. Pieniądze gromadzone na IKE będą podlegały dziedziczeniu, a po osiągnięciu wieku emerytalnego będą mogły być swobodnie wypłacone w całości bądź w ratach i będą wówczas wolne od jakichkolwiek podatków.
Z tytułu przekształcenia wnoszona będzie opłata odpowiadająca wartości 15% aktywów OFE (równoważna efektywnej stopie opodatkowania wypłacanych emerytur). Do jej zapłaty będą zobowiązane specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte, prowadzące IKE. Środki z tej opłaty trafią do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i będą mogły być przeznaczone wyłącznie na obsługę zobowiązań FUS. Natomiast pieniądze osób, które wybiorą ZUS trafią do Funduszu Rezerwy Demograficznej na zabezpieczenie państwa przed ryzykiem demograficznym. W zarządzanie tymi środkami zostanie włączony Polski Fundusz Rozwoju.
Zakładamy, że IKE staną się powszechnym instrumentem gromadzenia oszczędności emerytalnych Polaków. Łącznie z Pracowniczymi Planami Kapitałowymi wpisują się one w jeden z filarów Strategii na Rzecz
Odpowiedzialnego Rozwoju – wzmacniają finansowe zabezpieczenie przyszłych emerytów, a jednocześnie budują kapitał dla rozwoju i zwiększają możliwości inwestycyjne państwa.
3.3. UŁATWIENIA DLA BIZNESU
OSIĄGNIĘCIA
Rząd Prawa i Sprawiedliwości przyjął również i wprowadził zmiany dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym, ułatwiające prowadzenie działalności wszystkim przedsiębiorcom, przede wszystkim tym małym i średnim.
Taką zmianą jest obniżenie stawki podatku CIT do 9%, które objęło około 440 tys. z około 509 tys., czyli prawie 90%, wszystkich podatników CIT w Polsce.
Od początku tej kadencji wprowadziliśmy setki proprzedsiębiorczych zmian. Wspólnym celem tych przedsięwzięć jest stworzenie lepszych warunków do rozwoju mikro, małych i średnich firm oraz ułatwianie prowadzenia biznesu. Chcemy, aby polskie przedsiębiorstwa rozwijały się i mogły coraz śmielej konkurować również na arenie międzynarodowej.
Przeprowadziliśmy reformę systemową poprzez wdrożenie pakietu ustaw Konstytucji Biznesu[13], ale też bardzo konkretne, punktowe ułatwienia zawarte w pakiecie „100 zmian dla firm”. Ułatwienia te, stworzyły warunki do łatwiejszego prowadzenia księgowości w małych firmach oraz ograniczenia formalności przy inwestycjach budowlanych. Ponadto wprowadziliśmy pakiet MŚP (ponad 50 uproszczeń w prawie podatkowym i gospodarczym umożliwiło pozostawienie w kieszeniach przedsiębiorców ponad 4 mld złotych); „mały ZUS”, czyli rozwiązanie zmniejszające wysokość składki na ubezpieczenie społeczne małym przedsiębiorcom, co na przestrzeni 10 lat pozwala małym firmom na oszczędność ponad 5,4 mld złotych; E-akta i wiele innych inicjatyw wspierających rozwój firm.
Wprowadzane zmiany pozwalają przedsiębiorcom zaoszczędzić miliardy złotych rocznie.
Rząd PiS postawił sobie za cel: stop zatorom płatniczym. Ustawa, która wejdzie w życie w styczniu 2021 roku, rozwiązuje problemy polskich firm związane z przeterminowanymi płatnościami. Ustawa wprowadza: krótsze terminy płatności, publikowanie informacji o praktykach płatniczych i terminach zapłaty przez największe firmy, ulgę na złe długi w CIT i PIT oraz zobowiązanie największych firm do raportowania do MPiT swoich praktyk płatniczych.
Natomiast wprowadzenie pakietu prosumenckiego dało Polakom szansę na „Tani i czysty prąd”. Będą bowiem mogli produkować energię na własne potrzeby, a nadwyżki – rozliczać w korzystnym systemie opustów.
CELE
W kolejnych czterech latach nie zamierzamy zwalniać tempa reform – nie tylko będziemy kontynuować dobrą zmianę w polskiej gospodarce czyniąc ją jeszcze bardziej nowoczesną, silną i konkurencyjną ale również wprowadzimy nowe rozwiązania uwalniające potencjał tkwiący w gospodarce i przedsiębiorstwach. Przeznaczymy miliard złotych na strategiczne inwestycje! Już dzisiaj „Program wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej” jest jednym z najskuteczniejszych narzędzi przyciągania inwestycji w całej Europie Środkowo-Wschodniej. Potwierdzają to międzynarodowe rankingi i rosnąca liczba oraz wartości nowych inwestycji – Polska jest najatrakcyjniejszym miejscem do inwestowania w tej części globu.
Dlatego by wykorzystać doskonałą pozycję Polski wzmocnimy funkcjonowanie tego instrumentu inwestycyjnego. Ponad miliard złotych (1,123 mld zł) dodatkowych środków zostanie przeznaczony na bezpośrednie wsparcie inwestorów.
OGRANICZENIE NIEPEWNOŚCI OTOCZENIA PRAWNEGO – ZASADA „JEDEN ZA JEDEN”
Wprowadzimy ograniczanie przyrostu przepisów poprzez zastosowanie zasady „jeden za jeden” (One In One Out) – wprowadzając nowe obciążenie, trzeba jednocześnie zadeklarować usunięcie innego, równoważnego. Wprowadzenie zasady „jeden za jeden” zainicjuje trwale proces redukcji obciążeń regulacyjnych w prawie poprzez wdrożenie mechanizmu, który wymusi ograniczanie nadmiernych i nieadekwatnych obciążeń, wpłynie na zahamowanie wzrostu ogólnego poziomu obciążeń regulacyjnych oraz zredukuje poziom niepewności prawnej w Polsce.
WSPARCIE PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW
Wprowadzając ulgę na start i mały ZUS wyznaczyliśmy strategiczny kierunek naszych reform w odniesieniu do mniejszych przedsiębiorców - chcemy dalej zmniejszać ich obciążenia. Naszym celem jest powiązanie płaconej przez nich składki z osiąganym dochodem, z zachowaniem odpowiedzialności i troski o obecne i przyszłe ich świadczenia. Doprowadzimy do zmniejszenia ponoszonych przez mniejszych przedsiębiorców obciążeń składkowych.
Pozostali przedsiębiorcy będą rozliczali składki ZUS na obecnych, ryczałtowych zasadach - zmiany nie będą się wiązały z jakimkolwiek podwyższeniem obciążeń składkowych dla żadnego przedsiębiorcy.
POWSZECHNY RYCZAŁT DLA MAŁEGO BIZNESU
Czterokrotnie podniesiemy limit, do którego polskie firmy mogą ryczałtowo rozliczać PIT. Granica podniesiona zostanie z 250 tys. EUR do 1 mln EUR rocznych przychodów. Podniesienie limitu sprawi, że z rozwiązania skorzysta 150 tys. polskich firm – wiele z nich zapłaci dzięki temu niższy podatek, a wszystkie skorzystają na prostocie rozwiązania.
To mniej biurokracji, mniej formalnych obowiązków i większe szanse na rozwój dla polskich firm i polskiej gospodarki. Dzięki zmianie, w kieszeniach polskich firm zostanie ok. 0,7 mld zł rocznie.
Ryczałt to przyjazne państwo dla małych i średnich firm. Ryczałt uwolni energię polskich przedsiębiorców do rozwijania swojego biznesu. Polski kapitalizm potrzebuje wsparcia ze strony państwa, a nie tworzenia formalnych barier. Dlatego próg zastosowania ryczałtu będzie w przyszłości dalej podnoszony, aż do 2 mln EUR, aby z prostego, zryczałtowanego opodatkowania mógł skorzystać każdy mikroprzedsiębiorca.
Poprawę sytuacji przedsiębiorców ma także gwarantować gruntowna reforma Prawa Zamówień Publicznych. Projekt regulacji zawiera szereg rozwiązań stanowiących odpowiedź na postulaty środowiska MŚP. Celem nowej ustawy ma być przede wszystkim zwiększenie liczby firm, w tym małych i średnich startujących w przetargach, oraz wydawanie pieniędzy w systemie zamówień publicznych, w sposób, który uwzględnia strategiczne cele państwa, m.in. wzrost innowacyjności. Jednym z kluczowych rozwiązań nowych przepisów, jest wprowadzenie procedury uproszczonej poniżej tzw. progów unijnych oraz uproszczeń w innych trybach i konkursie, a także zasady efektywności zamówień publicznych. Ustawa zacznie obowiązywać z początkiem roku 2021. Naszym zadaniem, będzie przygotowanie środowiska na nowe, uproszczone zamówienia publiczne.
Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) w dalszym ciągu stanowić będą główny obszar wsparcia rządu Prawa i Sprawiedliwości, ale będziemy wdrażać kolejne ułatwienia regulacyjne oraz oferować wsparcie finansowe na rozwój innowacyjnych pomysłów dla całego biznesu.
Takim pomysłem jest np. fundacja rodzinna – rozwiązanie dla rodzinnych przedsiębiorstw. Fundacja rodzinna będzie posiadała i zarządzała majątkiem przedsiębiorcy (przede wszystkim majątkiem wielkich rozmiarów), a zyski z tego majątku przekazywała członkom najbliższej rodziny założyciela fundacji lub innym wskazanym przez niego osobom, zapewniając im środki utrzymania. Zaletą fundacji rodzinnej jest zapewnienie dalszego niezakłóconego funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz ochrona majątku zdobytego przez nestora przed podziałem i rozdrabnianiem.
REFORMA PRAWA PODATKOWEGO
Polska potrzebuje przejrzystych i nowoczesnych przepisów, logicznie ułożonych i zrozumiałych dla przedsiębiorców. Planujemy zastąpienie blisko trzydziestoletnich regulacji przepisami odpowiadającymi potrzebom rynku i gospodarki XXI wieku. Z tego powodu przeprowadzimy wielkie porządkowanie prawa podatkowego. Wprowadzona zostanie nowa ordynacja podatkowa, a w perspektywie kolejnych lat nowe ustawy o podatkach dochodowych: krótka i zrozumiała o opodatkowaniu rent i wynagrodzeń; nowoczesna uproszczona podatkowa regulacja o działalności gospodarczej oraz zachęcająca do inwestycji ustawa o zyskach kapitałowych. Planujemy też liczne uproszczenia, na których najbardziej skorzystają mali przedsiębiorcy. Nastąpi zbliżenie do siebie systemów podatkowego i ubezpieczeń społecznych oraz przepisów podatkowych do przepisów o rachunkowości.
Proponujemy dalsze zmiany zmierzające do uelastycznienia wysokości płaconych składek względem osiąganego przez przedsiębiorcę dochodu, a także powiązanie opłacania składek z rozliczeniem podatkowym. Oczekujemy w ten sposób dalszej redukcji obciążeń składkowych dla przedsiębiorców generujących niewielkie dochody.
W przypadku prowadzenia kilku przedsiębiorstw proponujemy wprowadzenie zasady, iż składka pobierana jest tylko raz pod warunkiem, że jej wysokość w przynajmniej jednym z podmiotów zapewnia osiągnięcie emerytury minimalnej.
Zniesiemy opłaty skarbowe w celu eliminacji obciążeń administracyjnych w sektorze prywatnym i publicznym. Podejmiemy działania zmierzające do dalszej redukcji czynności administracyjnych wymagających żmudnych procedur i dodatkowych opłat. Będziemy upowszechniać profile zaufane i darmowe procedury chmurowe w administracji publicznej.
Poprawi się również sytuacja mniejszych przedsiębiorców. Obniżona od 2019 roku stawka CIT do 9% obejmie większą liczbę podatników. Limit przychodów dla małego podatnika zostanie podniesiony z 1,2 do 2 mln euro.
3.4. OTWARCIE NA NOWOCZESNOŚĆ (INNOWACJE, CYFRYZACJA, NAUKA, PRZEMYSŁY KREATYWNE)
OSIĄGNIĘCIA
W 2018 roku Polska wydała na B+R (Badania i Rozwój) 1,03% PKB. Jest to najwyższy wynik w historii. Jednocześnie pierwszy raz ponad połowa (64%) nakładów na innowacje w naszym państwie pochodziła od przedsiębiorstw, a nie od państwa. Od 2015 roku wydatki firm na te cele wzrosły o połowę. To pokazuje skuteczność rozwiązań wprowadzonych w zakresie pobudzania innowacyjności przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, który w ostatnich latach uruchomił wiele instrumentów mających na celu zwiększenie prywatnych inwestycji w badania i rozwój. Wprowadzono m.in. ulgę podatkową na wydatki na B+R oraz poszerzono preferencje dla inwestorów w specjalnych strefach ekonomicznych na obszar całego państwa.
Wprowadziliśmy liczne regulacje stymulujące rozwój innowacji. Kilkukrotnie wzrosła wysokość ulgi na badania i rozwój. Dzięki uldze IP Box, podatek od dochodu uzyskanego z wykorzystania w Polsce nowych technologii zmniejszył się czterokrotnie, z 19% do 5%. Musimy rozwijać i udoskonalać kolejne narzędzia, które posłużą nam do modernizacji Polski. Wszystkie te ulgi i bodźce do wzrostu innowacyjności są z jednej strony kosztem dla budżetu, zrealizowanym w wyniku jakościowych zmian w systemie fiskalnym i finansowym państwa, z drugiej zaś – długofalową inwestycją, zapewniającą przyszłe dochody budżetowe, a firmom i naszej gospodarce rozwój na skalę globalną.
Od 2016 roku Polska jest jednym z europejskich liderów ponownego (nowoczesnego) uprzemysłowienia. Tylko do roku 2017 w Polsce powstało 240 tys. nowych miejsc pracy w przemyśle, a zatrudnienie w tym sektorze rosło przeciętnie dwa razy szybciej niż w Unii Europejskiej.
Na szczególną uwagę zasługuje przemysł motoryzacyjny, w tym kluczowa dla rozwoju tego przemysłu branża elektromobilności, która jest jednocześnie jedną z flagowych branż polskiej polityki rozwojowej.
W Polsce zainwestowali światowi liderzy tego sektora, tacy jak LG Chem, Umicore, Mercedes czy SK Innovation. Jednocześnie Polska może poszczycić się tytułem jednego z europejskich liderów w obszarze sprzedaży autobusów elektrycznych. W pierwszych trzech kwartałach 2018 r. Polska wyeksportowała około 1/3 autobusów elektrycznych z ogółu wyeksportowanych przez kraje UE oraz 46% pojazdów produkcji unijnej sprzedanych na rynku wewnętrznym.
Dla innowacji niezwykle istotny jest uruchomiony w czerwcu 2016 roku program Start in Poland – największy w Europie Środkowej i Wschodniej program dla start-upów, który wspiera młode, innowacyjne firmy, lokalizujące swój biznes w Polsce, na każdym etapie ich rozwoju, począwszy od fazy inkubacji i akceleracji, przez rozwój, po ekspansję międzynarodową. Program dysponuje środkami publicznymi w kwocie prawie 3 mld zł. W jego ramach realizowany jest m.in. specjalny program akceleracji ScaleUp o wartości 120 mln zł, który dofinansuje i wesprze w rozwoju docelowo nawet 400 start-upów. W 2018 roku było widać już pierwsze efekty – liczba polskich zgłoszeń patentowych do Europejskiego Urzędu Patentowego (EPO) wzrosła o prawie 20%, a tempo wzrostu liczby wniosków było jednym z największych w Europie.
Dokonaliśmy też gruntownej reformy nauki, mającej na celu stworzenie jak najlepszych warunków dla rozwoju polskiej nauki i kształcenia kadr przyszłości. Przyjęta przez Sejm ustawa, zwana Konstytucją dla Nauki[14], jest pierwszą od lat kompleksową zmianą podejścia do badań naukowych, nauczania studentów i zarządzania uczelnią. Ustawa ta była prawdopodobnie najbardziej i najszerzej konsultowanym projektem rządowym w całej historii zmian związanych z uczelniami w Polsce. Od ogłoszenia projektu odbyło się wiele konferencji na temat proponowanych rozwiązań w różnych sferach, a końcowy efekt, zaprezentowany we wrześniu 2017 roku podczas Narodowego Kongresu Nauki w Krakowie, oparty jest na rozwiązaniach najczęściej postulowanych przez ekspertów i środowisko akademickie.
Wśród wprowadzonych rozwiązań na szczególne podkreślenie zasługują: nowe zasady oceny finansowania uczelni, odejście od kryterium „liczby studentów” na rzecz jakości kształcenia i rozwoju naukowego, ocena badań naukowych w ramach całej uczelni, dodatkowe strumienie finansowania (uczelnie badawcze oraz regionalne inicjatywy doskonałości), nowa klasyfikacja dziedzin i dyscyplin dostosowana do standardów międzynarodowych.
Uruchomiliśmy instytucje umożliwiające rozwój najzdolniejszych ludzi nauki. Są wśród nich m.in. Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej wspierająca międzynarodową współpracę studentów i naukowców, a także Sieć Badawcza Łukasiewicz, która umożliwia wprowadzenie nowych standardów współpracy z gospodarką i rozwojem kadr naukowych.
Wdrożyliśmy nowe, niestandardowe i skuteczne programy wsparcia dla rozwoju kadr naukowych. W ramach programu doktoratów wdrożeniowych już dzisiaj prawie tysiąc młodych naukowców prowadzi prace badawcze w polskich przedsiębiorstwach przy współpracy z uczelniami.
W ramach cyfryzacji państwa wprowadziliśmy nowoczesne e-usługi, z których coraz chętniej korzystają Polacy – w 2018 r. ponad 2,3 mln obywateli zawnioskowało przez Internet o świadczenie 500+ i 300+; w ciągu 3 miesięcy od uruchomienia usługi, ponad 223 tys. zawnioskowało o wydanie dowodu osobistego z warstwą elektroniczną; ponad 40 tys. zarejestrowało narodziny dziecka przez Internet. Na informatyzacji państwa musi korzystać przede wszystkim zwykły obywatel. Dlatego stworzyliśmy najnowocześniejszy system rozliczania podatków (Twój e-PIT). Teraz to urząd skarbowy wypełnia deklarację podatkową za obywatela.
Odsetek osób korzystających z usług administracji publicznej przez Internet w 2018 wyniósł 35,5% populacji. Ponad 4 mln Polaków posiada Profil Zaufany, co oznacza ponad dziesięciokrotny wzrost w stosunku do roku 2015.
Od roku 2016 rozpoczęliśmy systemowe wsparcie dla sektorów kreatywnych.
Poprzez niemal 40 programów grantowych wydaliśmy w latach 2016–2019 ponad 1,3 mld zł na różnorodne aktywności kulturalne, w tym programy „Kultura cyfrowa” i „Rozwój sektorów kreatywnych”. Przeznaczyliśmy również rekordowe kwoty z budżetu centralnego na współprowadzenie nowych instytucji kultury i ochronę zabytków (te ostatnie dochodzące do ponad 140 mln zł rocznie). Uruchomiliśmy mechanizmy – m. in. Narodowy Fundusz Ochrony Zabytków – aby środków tych z roku na rok przybywało. Rozdysponowaliśmy już całość funduszy europejskich przeznaczonych na kulturę w obecnej perspektywie finansowej (łączna wartość wszystkich projektów wynosi ok. 3 mld zł).
Inwestujemy również bardzo odważnie w kulturę poprzez zakupy dzieł sztuki (kolekcja Czartoryskich, kolekcja rzeźb Augusta Zamoyskiego), tworzenie nowych międzynarodowych konkursów i festiwali muzycznych, dodatkowe wsparcie dla rozwoju czytelnictwa czy – nawet – poważne i na dużą skalę obchodzenie rocznic historycznych (Program Niepodległa, Rok Moniuszkowski itp.). Wynikający z tych wszystkich działań rozwój przemysłów kreatywnych, wzrost turystyki i wzmocnienie marki Polski przekłada się na realne korzyści dla gospodarki. Po raz pierwszy też rozwój sektorów kreatywnych został wpisany, jako istotny mechanizm rozwoju gospodarki, do dokumentów strategicznych państwa (Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju).
Wprowadzamy zachęty dla twórców utworów audiowizualnych. Dzięki ustawie o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej producenci filmów fabularnych, animowanych, dokumentalnych oraz seriali TV mogą otrzymać zwrot 30% kosztów poniesionych na produkcję. Głównym celem wprowadzenia zachęt jest kompleksowy rozwój polskiego przemysłu audiowizualnego oraz rozwój kultury i promocja polskiego dziedzictwa kulturowego na świecie.
CELE
ROZWÓJ INNOWACJI
Poziom i zdolność do bycia innowacyjnym jest podstawowym determinantem konkurencyjności krajowych i regionalnych gospodarek. Polska, pomimo poprawy sytuacji od 2015 roku wciąż charakteryzuje się niskim na tle Europy poziomem innowacyjności oraz dużym zróżnicowaniem w tym zakresie na poziomie regionalnym, o czym świadczy 39. miejsce w rankingu Global Innovation Index w 2019 roku. Większa innowacyjność polskiej gospodarki i polskich przedsiębiorstw to priorytet na najbliższe lata.
Rozwój technologii zdefiniuje najbliższy wiek. Tylko gospodarki, które podejmą najważniejsze wyzwania nadchodzących lat, czyli potraktują poważnie zmiany w zakresie robotyzacji, cyfryzacji i rozwoju nowych technologii (sztuczna inteligencja), mają szansę na stabilny rozwój. Innowacyjność polskich przedsiębiorstw jest warunkiem szybkiego i długofalowego rozwoju gospodarczego, bo pozwoli Polsce konkurować z najbardziej rozwiniętymi gospodarkami świata, zwiększy marże polskich przedsiębiorstw i doprowadzi do stałego wzrostu płac.
W najbliższej przyszłości będziemy wdrażać programy wsparcia dla innowacyjności od strony efektu – kosztów wytworzenia bądź pozyskania technologii unikatowej w skali gospodarki i istotnej dla jej rozwoju.
Niezmiennie ważne będzie wspieranie nie tylko inwestycji związanych ze znacznym poziomem eksportu, ale także wzrostu eksportu firm krajowych i innych form ich ekspansji zagranicznej. Dążenie do ciągłego wzmacniania innowacyjności polskiej gospodarki, jej mocniejszego sprzężenia z efektami pracy polskich naukowców, umożliwi Polsce wejście na zupełnie nowy etap rozwoju i znacznie zwiększy możliwości konkurencyjne polskiej gospodarki w świecie.
Trend automatyzacji i digitalizacji pracy oraz związana z nim transformacja do modelu przemysłu 4.0 może być dla Polski szansą, ale i zagrożeniem, jeżeli nie podejmiemy stanowczych kroków. Wyzwaniem dla polskiej gospodarki i administracji jest nie tyle zastąpienie pracy ludzkiej pracą maszyn, lecz stworzenie nowej wartości komercyjnej i publicznej dzięki wsparciu pracy ludzi nowymi możliwościami inteligentnych maszyn.
W nowej rzeczywistości z jednej strony ludzie umożliwiają maszynom nabycie nowych możliwości poprzez ich modernizowanie, a z drugiej strony maszyny nadają ludziom nowe zdolności do oddziaływania na rzeczywistość poprzez zwiększenie poziomu zrozumienia jej złożoności oraz umożliwienie zdalnego oddziaływania na otoczenie poprzez wierne odwzorowanie ludzkiego działania przez maszynę.
Nowe możliwości rozwoju związane z tymi sektorami będą zależeć od posiadania specjalistycznej wiedzy na temat danego rodzaju działalności gospodarczej. Polska już dziś słynie z bardzo dobrych matematyków, inżynierów i informatyków – o czym świadczą wyniki międzynarodowych konkursów. Wiedza może być naszym strategicznym zasobem. Musimy jednak stworzyć takie warunki, aby służyła rozwojowi polskiej gospodarki, np. gwarantując transfer know-how do lokalnej gospodarki z centrów B+R zagranicznych firm zatrudniających Polaków. Dlatego też proponujemy budowę Cyfrowej Platformy Edukacyjnej (CPE) oferującej wysokiej jakości wiedzę, w tym obowiązkowe programy edukacyjne. Światowym wzorem takiego rozwiązania są platformy edukacyjne edX i Coursera utworzone przez czołowe światowe uniwersytety. Model ten powinien być naśladowany i doskonalony m.in. poprzez udostępnienie na CPE narzędzi informatycznych dla nauczycieli. Budowę tego typu platformy należy traktować jako projekt strategiczny i długookresowe wyzwanie organizacyjne dla państwa.
W perspektywie długoterminowej kluczem do przyszłości Polski i całego regionu będzie sukces w generowaniu i przyciąganiu inwestycji w najbardziej innowacyjnych i zaawansowanych technologicznie obszarach, takich jak sztuczna inteligencja, Internet Rzeczy, Big Data, cybertechnologia czy robotyka. Kraje i regiony, które mają specyficzne cechy kulturowe i posiadają wymagane cechy rynku pracy, mogą stać się wiodącymi ośrodkami w tych sektorach. Jest to szansa dla Europy Środkowej, w tym Polski, na przyciągnięcie globalnych inwestorów i stworzenie własnych innowacyjnych rozwiązań.
Doprowadzimy do stworzenia w Polsce do 2025 roku ponad 700 firm działających w obszarze sztucznej inteligencji oraz inwestycji w wysokości ok. 9,5 mld zł. Rozwój sztucznej inteligencji wymaga nie tylko stworzenia odpowiednich warunków dla firm i specjalistów w tym obszarze gospodarki, ale także pozytywnego oddziaływania na stronę popytową.
Zadaniem państwa w tym zakresie jest stymulowanie potrzeb, aby mogły być skutecznie zaspokajane poprzez mechanizm rynkowy. Do rozwoju sztucznej inteligencji niezbędne będzie także zaplecze naukowe. W ciągu najbliższych lat w Polsce powstaną trzy takie ośrodki badawcze (Wirtualne Instytuty Badawcze), każdy o innej specjalizacji technologicznej w obszarze sztucznej inteligencji, zorganizowane jako niezależne firmy nienastawione na zysk. Będą one współpracować z instytucjami rządowymi, branżami gospodarki, start-upami i inkubatorami w celu rozwoju badań, ich wsparcia, absorpcji i komercjalizacji.
Innowacje powstają nie tylko w wielkich korporacjach, ale i w małych firmach. Jest nam potrzebny silny rynek wspierania innowacji (venture capital), który w Polsce jest na wczesnym etapie rozwoju. Wartość inwestycji w tym sektorze w odniesieniu do PKB jest znacząco niższa w odniesieniu do światowych liderów (Izrael, Stany Zjednoczone, Kanada, Korea Południowa), ale również większości państw europejskich.
Nastąpi większe zaangażowanie państwa w tym obszarze.
Z interwencją publiczną tego typu mamy do czynienia zarówno w państwach o silnych tradycjach wolnorynkowych i rozwiniętych rynkach kapitałowych (Stany Zjednoczone, Wielka Brytania), jak i w państwach o skłonnościach interwencjonistycznych (państwa Europy kontynentalnej).
Do 2023 roku za pośrednictwem Polskiego Funduszu Rozwoju zamierzamy zainwestować w innowacyjne spółki na różnych etapach rozwoju ponad 2,5 mld zł środków publicznych, a po uwzględnieniu środków prywatnych – ponad 4 mld zł.
Możemy również stymulować innowacje poprzez system zamówień publicznych. Tradycyjny model zamówień publicznych nie sprawdza się jednak jako narzędzie współpracy sektora publicznego z biznesem w zakresie zamówień usług ICT (technologie informacyjno-komunikacyjne).
Zjawiskiem obserwowanym we wszystkich państwach świata jest monopolizacja takich zamówień przez wielkie korporacje. Skutkiem malejącej konkurencyjności są: wzrost cen poszukiwanych rozwiązań oraz postępujące trudności z otrzymaniem przez jednostki publiczne odpowiadających ich potrzebom produktów technologicznych.
Dlatego będziemy w inteligentny sposób finansować badania i rozwój. Odejdziemy od roli państwa jedynie jako dysponenta środków na badania i rozwój oraz przejdziemy do roli inteligentnego klienta, który poprzez zamawianie rozwiązań dla określonych potrzeb, czyli faktycznie nieistniejących jeszcze produktów, tworzy rynek dla nowych rozwiązań technologicznych. W tym celu wprowadzamy zmiany w systemie, a także będziemy rozwijać GovTech – nowy model pozyskiwania technologii, w którym sektor publiczny zyskuje nie tylko większy wybór wykonawców (przeciętnie 50 zgłaszających się do konkursów „govtech” wobec 2-3 firm w klasycznym przetargu), ale także wsparcie zewnętrznych ekspertów na każdym etapie procesu zamówienia – od pomysłu do wdrożenia.
REINDUSTRIALIZACJA – PRZEMYSŁ NA NOWE CZASY
W ostatnich latach upadł mit gospodarki w większości opartej na usługach. W Europie i Stanach Zjednoczonych przez lata stopniowo likwidowano kolejne gałęzie przemysłu, co, jak pokazał kryzys ekonomiczny, okazało się błędem. Państwa silnie uprzemysłowione poradziły sobie z kryzysem lepiej niż te o gospodarce zdominowanej przez usługi. Wysoko rozwinięte państwa, w tym Polska, doceniają możliwości, jakie daje posiadanie własnego, silnego przemysłu. Przemysł w Polsce cały czas dynamicznie się rozwija.
Szansą dla Polski jest uzyskanie wpływu na przebieg czwartej rewolucji przemysłowej. Zamiast starać się doganiać innych, chcemy samodzielnie wyznaczać trendy i wyprzedzać działania innych państw czy regulacje Komisji Europejskiej. Będziemy kontynuować inteligentną reindustrializację polskiej gospodarki, w której ważnym elementem jest transformacja cyfrowa, automatyzacja i robotyzacja procesów przemysłowych.
Warto podkreślić, że jednym z kluczowych założeń polityki gospodarczej rządu Prawa i Sprawiedliwości dotyczących gospodarki jest selektywność podejścia, czyli koncentracja na tych produktach, technologiach, branżach lub sektorach, które mają istotne znaczenie dla realizacji celów gospodarczych w długiej perspektywie czasowej, a więc mających mierzalny wpływ na zwiększanie produktywności i dochodów ludności.
Będziemy kontynuować działania zmierzające do odbudowy polskiego przemysłu na nowoczesnych podstawach. Polska może mieć istotny udział w nowej rewolucji technologicznej i czerpać z niej korzyści ekonomiczne, stając się nie tylko konsumentem i odbiorcą, lecz także twórcą i producentem nowych technologii i patentów w wielu dziedzinach. Programy temu służące zostały już zainicjowane i powinny być rozwijane w przyszłości.
INWESTYCJE W NAUKĘ
Rozwój gospodarczy oprócz kapitału potrzebuje także dobrze wykształconych ludzi, którzy mogą pracować na rzecz państwa. Będziemy coraz szybciej przekształcać polską naukę w motor nowoczesnego rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego Polski. Jest to niezbędne w obliczu postępujących procesów robotyzacji produkcji i stałego zwiększania roli nowych technologii w gospodarce i życiu społecznym.
Ustawa 2.0 oczywiście nie rozwiązała wszystkich bolączek w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego. Jest jedynie pierwszym krokiem na drodze zagwarantowania temu obszarowi takich warunków, które pozwolą jak najlepiej wykorzystać olbrzymi potencjał tkwiący w polskich studentach i naukowcach oraz wykorzystać go dla rozwoju Polski. Wiele zadań jest przewidzianych do dalszej realizacji. Przede wszystkim musi być wypracowany w szerokich konsultacjach ze środowiskiem nauk humanistycznych i społecznych „Pakt dla humanistyki polskiej”.
Harmonogram reformy nauki przewiduje jej sukcesywne wdrażanie; rozłożone w czasie jest wejście w życie kolejnych rozwiązań. Na rok 2021 przewidziane jest ogłoszenie wyników nowej ewaluacji i pełne wejście w życie ustawy. Konieczne będzie monitorowanie efektów działania reformy, wprowadzanie odpowiednich korekt, jeśli takie będą konieczne oraz – w odpowiednim czasie – nowelizacja ustawy, wprowadzająca nowe rozwiązania, wynikające z oceny praktycznych skutków wdrażania ustawy.
Konieczny jest dalszy szybki wzrost nakładów na finansowanie nauki. Najważniejsze wydaje się tu stworzenie odpowiednich warunków, aby prywatne firmy zaczęły więcej inwestować w badania i rozwój oraz wdrożenia. W państwach OECD znaczną część tych badań finansuje się bowiem ze środków prywatnych.
Niezbędna jest racjonalizacja systemu grantów na badania naukowe, do którego wdarła się patologia przejawiająca się w powstaniu „przemysłu” i specjalistów od pozyskiwania grantów. Granty powinny być ściśle powiązane z realnymi i wymiernymi osiągnięciami naukowymi.
CYFRYZACJA POLSKI
Oparcie gospodarki o dane oraz intensywny rozwój i wykorzystanie technologii cyfrowych (Big Data, chmura obliczeniowa, Internet Rzeczy) jest niezwykle ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój gospodarczy. Cyfryzacja zapewnia obywatelom i przedsiębiorstwom swobodę działania w Internecie, a przez to dostęp do ogromnego rynku europejskiego.
Współczesne możliwości ICT ułatwiają handel międzynarodowy w stopniu niespotykanym nigdy wcześniej.
W przyszłości 9 na 10 miejsc pracy będzie wymagać umiejętności cyfrowych, a obecnie wielu Europejczyków w dalszym ciągu nie posiada podstawowych kompetencji w tym zakresie. Konieczna jest zmiana tradycyjnych modeli nauczania – trzeba umożliwić ciągłą aktualizację wiedzy i dostosowanie jej do potrzeb rynku pracy.
Wysoki stopień cyfryzacji Polski stworzy jej możliwość konkurowania na nowych rynkach opartych o rozwój technologiczny. Wobec rosnącego stopnia konkurencyjności przedsiębiorstw europejskich, azjatyckich i amerykańskich, cyfryzacja w Polsce nie jest już możliwością, lecz koniecznością. Niezbędne jest zwiększenie udziału stanowisk o charakterze cyfrowym, m.in. poprzez podniesienie średnich i zaawansowanych kompetencji cyfrowych obywateli oraz zatrzymanie odpływu pracowników z kompetencjami cyfrowymi.
Cyfryzacja, rozumiana jako rozwój oparty na technologiach IT, automatyzacja i efektywne wykorzystanie zasobów, znajduje się u podstaw Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR). Jest nieodzownym elementem tworzenia warunków dla powstawania i wdrażania innowacyjnych rozwiązań w przemyśle. Rozwój cyfryzacji i innowacyjnej gospodarki jest warunkowany wzrostem inwestycji w tych obszarach.
Niezwykle ważny będzie rozwój innowacji z wykorzystaniem IT. Polska posiada potencjał do zwiększenia wzrostu gospodarczego w oparciu o wykorzystanie danych. Zwiększanie intensywności oparcia działalności gospodarczej o dane i transfer danych skutkuje ponadprzeciętnym efektem w postaci przyrostu produktu w porównaniu do innych sposobów jego zwiększania.
Polską gospodarkę dzieli znaczny dystans do poziomu cyfryzacji przedsiębiorstw w państwach Europy Zachodniej. Największe szanse na poprawę obserwuje się w branżach najmniej poddanych cyfryzacji (przetwórstwo przemysłowe, transport, zakwaterowanie i gastronomia, budownictwo, edukacja, energetyka). Rozdźwięk występuje również pomiędzy stanem cyfryzacji dużych przedsiębiorstw i mniejszych podmiotów oraz przedsiębiorstw z udziałem kapitału zagranicznego a podmiotami będącymi własnością publiczną. Dlatego też wspierany będzie rozwój ICT (technologii informacyjno-komunikacyjnych) w przedsiębiorstwach.
Podejmiemy działania mające na celu zwiększenie nakładów na upowszechnienie wykorzystania systemów informatycznych, wsparcie przestawiania firm na cyfrowy łańcuch dostaw i wprowadzenie technologii do codziennej działalności oraz zwiększenie transakcyjności online.
Innowacyjne podejście powinno też charakteryzować administrację. Będziemy kontynuować rozwój e-usług oraz sztucznej inteligencji i blockchain, rozwijać usługi mobilne, dostosowując je do oczekiwań obywateli.
PRZEMYSŁY KREATYWNE
Przemysły kreatywne, ze szczególnym uwzględnieniem świata mediów i szeroko rozumianych audiowizualiów, należą do najszybciej rozwijających się sektorów w Europie. Dynamiczny rozwój rynku medialnego, zwłaszcza jego cechy kulturotwórcze, aktywizujące współczesnego człowieka na rynku pracy, oraz rola komunikacji medialnej wpływają bezpośrednio na jakość życia społeczno-kulturalnego i politycznego nowoczesnego społeczeństwa, także w Polsce. Handel produktami sektora kreatywnego staje się coraz większą gałęzią handlu światowego.
Będziemy dalej skutecznie wdrażać kompleksową politykę wsparcia rodzimych przemysłów kultury i kreatywnych. W Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju został ujęty program „Pakiet dla przemysłów kreatywnych”. Rada Ministrów przyjmie również zaktualizowaną Strategię Rozwoju Kapitału Społecznego, w której znajdą się propozycje interwencji stanowiących kontynuację, rozwinięcie oraz uzupełnienie tego pakietu.
Rząd planuje oddziaływanie na rozwój sektorów kreatywnych, m.in. poprzez wprowadzenie ulg podatkowych na produkcję kulturowych gier wideo (analogicznie do wprowadzonego w roku 2019 systemu zachęt dla produkcji audiowizualnej, który powinien przynieść dynamiczny rozwój rynku filmowego w Polsce w najbliższych latach). Celem tego mechanizmu jest zwiększenie konkurencyjności polskiego sektora gier wideo na arenie międzynarodowej oraz przyciąganie inwestycji zagranicznych w sektorze.
Planujemy także utworzenie Polskiego Centrum Gospodarki Kreatywnej, którego zadaniem będzie budowanie długofalowej i kompleksowej polityki wsparcia branż kreatywnych. Zamierzamy kontynuować program „Rozwój sektorów kreatywnych”, którego celem jest rozwój polskich branż kreatywnych oraz wzmacnianie ich konkurencyjności na arenie międzynarodowej poprzez współfinansowanie wartościowych i innowacyjnych projektów.
Kolejnym planowanym działaniem będzie utworzenie Centrum Gier Wideo, które przyczyni się do umacniania pozytywnego wizerunku polskiej branży gier wideo jako prężnie rozwijającej się gałęzi gospodarki i kultury.
W zakresie przemysłu muzycznego planujemy utworzenie w Warszawie Środkowo-Europejskiego Ośrodka Edukacji Muzycznej (EOEM) w dziedzinie jazzu i biznesu muzycznego – centrum kompetencji dla uczniów i studentów z Polski oraz Europy Środkowej i Wschodniej, powołanego we współpracy Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych im. Fryderyka Chopina z Berklee College of Music (najlepszej na świecie szkole muzycznej kształcącej w dziedzinie jazzu, muzyki popularnej, produkcji muzycznej i biznesu muzycznego). Rozwojowi przemysłów kreatywnych sprzyjać będą także ważne inwestycje w dziedzinie kultury, takie np. jak Europejskie Centrum Muzyki w Żelazowej Woli, czy Europejskie Centrum Filmowe „Camerimage” w Toruniu.
KULTURA JAKO MECHANIZM ROZWOJOWY
Inwestycje w kulturę to nie tylko inwestycje w człowieka, zmianę jego myślenia, mentalności, aspiracji kulturalnych – co ma oczywiście olbrzymi, często kluczowy wpływ pośredni na rozwój społeczno-gospodarczy – ale także bezpośredni czynnik rozwoju gospodarki. Mądrze realizowane inwestycje mogą stanowić prawdziwą dźwignię rozwojową dla miast, regionów i społeczności lokalnych. To jeden z argumentów, dla których poważnie podeszliśmy do mecenatu państwa nad kulturą. Wydatki państwa na ten cel wzrosły w latach 2015–2019 o 33,8%. Co roku przekraczamy 1% wydatków budżetu na kulturę, co jest standardem w większości państw UE. Przed 2015 rokiem cel ten nie był osiągany.
Realizujemy projekt budowy (rozbudowy) instytucji muzealnych o strategicznym znaczeniu dla Polski, z wiodącą inwestycją, jaką jest budowa Muzeum Historii Polski (koszt wyniesie ok. 850 mln zł, przewidywany termin ukończenia to 2021 r.)
W najbliższych latach planujemy dalsze umacnianie finansowe i infrastrukturalne instytucji kultury. Wśród konkretnych projektów można wymienić zbudowanie nowej i nowoczesnej siedziby dla Narodowego Muzeum Techniki oraz Akademii Muzycznej w Bydgoszczy czy Narodowe Muzeum Techniki w Warce, budowę – wspomnianych wyżej – Europejskiego Centrum Muzyki w Żelazowej Woli i Europejskiego Centrum Filmowego „Camerimage” w Toruniu czy też powołanie Muzeum Wyspiańskiego i Muzeum Polskiej Sztuki Użytkowej jako nowych filii Muzeum Narodowego w Krakowie. Zamierzamy także – przykładowo – podjąć się zadania współprowadzenia Teatru Wielkiego w Łodzi, Muzeum Okręgowego w Sandomierzu czy Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, a także stworzenia Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji w BielskuBiałej. Polska musi się rozwijać równomiernie, także w zakresie kultury.
Dlatego tak wiele projektów realizujemy poza największymi centrami.
Wszystkie one przyniosą Polsce wielki impuls rozwojowy.
Budowaniu pozytywnego wizerunku marki „Polska” za granicą służyć będzie m. in. zwiększenie nakładów na przekłady literatury polskiej na języki obce. Planujemy też dalsze rozwijanie angielskojęzycznych serwisów produkowanych przez 20 polskich mediów publicznych oraz uruchomienie rosyjskojęzycznego programu informacyjnego.
3.5. WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA
OSIĄGNIĘCIA
Z rankingu Global Best to Invest 2019 wynika, że Polska zwiększyła liczbę realizowanych projektów bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Dodatkowo utrzymała piątą pozycję na świecie w przyciąganiu bezpośrednich inwestycji zagranicznych. To ożywienie widać również w narodowych statystykach. Jednym z głównych motorów wzrostu gospodarczego w 2018 r. były nakłady inwestycyjne, które powiększyły się o 8,7% r/r. Była to jednocześnie jedna z najwyższych dynamik w UE, ponad dwukrotnie wyższa niż w całej Unii.
Jednocześnie, dzięki proaktywnej polityce inwestycyjnej, reformom jakie przeszły m.in. specjalne strefy ekonomiczne czy Polska Agencja Inwestycji i Handlu, Polska wciąż wzmacnia swoją atrakcyjność dla wartościowych inwestycji międzynarodowych.
CELE
Wzrost gospodarczy Polski nie byłby możliwy, gdyby nie olbrzymi wzrost eksportu, który w latach 2003–2018 r. wzrósł o 390% Ok. 80% eksportu i usług jest kierowana na rynki Unii Europejskiej, a ok. 55% eksportu trafia do 6 państw UE. Oznacza to, że dynamika polskiego eksportu w znacznym stopniu zależy od wahań koniunkturalnych gospodarek UE, a nie wynika z siły naszych firm. Potrzebna jest więc nie tylko dywersyfikacja geograficzna, ale i dywersyfikacja sektorowa polskiego eksportu.
Dalsze wspieranie przedsiębiorców, aby mogli skutecznie rywalizować z dynamicznie rozwijającą się globalną konkurencją, to nasz priorytet. Będziemy wprowadzać kolejne ułatwienia legislacyjne, a także stwarzać polskim firmom jak najlepsze warunki do rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju technologicznego. Z tego powodu należy wspierać postęp robotyzacji w polskim sektorze przedsiębiorstw. Jak pokazują badania, w Polsce 6% wszystkich przedsiębiorstw zatrudniających więcej niż 9 osób używa robotów, 5% używa robotów przemysłowych, 2% robotów usługowych. Pod względem robotyzacji jesteśmy na 11. miejscu w UE, trochę poniżej średniej UE (7% przedsiębiorstw).
Będziemy dążyć do wzmacniania publicznych narzędzi wsparcia polskich przedsiębiorstw, chcących prowadzić ekspansję zagraniczną. Dokonamy tego poprzez uzupełnienie oferty Grupy PFR, PAIH lub ARP o instrumenty, zbliżone do oferowanych obecnie przez amerykański OPIC i niemiecki DEG, w zakresie bezpośrednich inwestycji zagranicznych polskich firm, a także uchwalenie nowej ustawy o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych.
Niezbędne są również nowe międzynarodowe projekty rozwojowe. W tym kontekście rozwijamy projekt Trójmorza, który jest obecnie jednym z najważniejszych strategicznych projektów w zakresie polityki zagranicznej. Zbudowanie silnych połączeń infrastrukturalnych obejmujących państwa Trójmorza przyczyni się do wzmocnienia UE jako całości, ale również zwiększy atrakcyjność tego obszaru dla Stanów Zjednoczonych i Chin oraz może przyczynić się do integracji państw Partnerstwa Wschodniego ze strukturami europejskimi.
Prawo i Sprawiedliwość opowiada się także za skoordynowaną międzynarodową walką z rajami podatkowymi. To one pozbawiaj dochodów budżetowych państwa, w których międzynarodowe korporacje tworzą swój zysk. Zasada płacenia podatków tam, gdzie się zarabia powinna być globalnym standardem.
© autorzy nieznani / Prawo i Sprawiedliwość
brak daty publikacji
źródło dostępu: 28 IX 2019
www.PiS.org.pl
brak daty publikacji
źródło dostępu: 28 IX 2019
www.PiS.org.pl
CZYTAJ POZOSTAŁE ROZDZIAŁY PROGRAMU:
☞ Prawo i Sprawiedliwość: (I) Wartości i zasady
☞ Prawo i Sprawiedliwość: (II) Diagnoza
☞ Prawo i Sprawiedliwość: (III) Dokonania i plany, cz.1
☞ Prawo i Sprawiedliwość: (III) Dokonania i plany, cz.2
☞ Prawo i Sprawiedliwość: (III) Dokonania i plany, cz.3
☞ Prawo i Sprawiedliwość: (IV) Wyzwania
LUB POBIERZ CAŁOŚĆ:
☞ Program PiS 2019 – całość [plik PDF z serwerów PiS]
☞ Program PiS 2019 – całość [plik PDF z kopii zapasowej ITP]
PRZYPISY I ODNOŚNIKI
UWAGA OD REDAKCJI:
W oryginale odnośniki [12] i [13] są błędnie oznaczone jako dwa odnośniki o tym samym numerze [13]; wynikające z tej pomyłki błędy numeracji przypisów i odnośników są kontynuowane do końca tej części dokumentu. Ponieważ w powyżej zamieszczonej kopii dokumentu błąd ten został naprawiony, tym samym nie jest ona zgodna z oryginałem – Redakcja ITP²
[8] Również w perspektywie wskaźnika PKB na mieszkańca można zobaczyć pozytywny wpływ działań rządu Prawa i Sprawiedliwości na gospodarkę. W 2018 roku PKB per capita osiągnął wynik 55 051 PLN, podczas gdy w 2015 było to 46 814 PLN, a w 2008 roku było to 33 741 PLN. W latach 2015–2018 PKB per capita rósł średnio o prawie tysiąc złotych szybciej niż w latach 2008–2015 (odpowiednio 2745 PLN i 1867 PLN).
[9] Gospodarka została oparta na silnym eksporcie, stabilnej konsumpcji wewnętrznej oraz na inwestycjach, które w I kwartale 2019 roku rosły najszybciej od 4 lat (12,6% wzrostu względem I kwartału 2018 r.). Chodzi nie tylko o inwestycje publiczne, ale również w firmach zatrudniających więcej niż 9 pracowników (w I kwartale 2019 r. wzrost wyniósł tu 21,7% rok do roku).
[10] W 2017 roku oddano do użytku dworce PKP Olsztyn Zachodni i Miechów, a w 2018 roku dworce na stacjach: Jawor, Strzelin, Poznań Główny (Dworzec Zachodni), Poznań Garbary, Żarów, Siechnice, Święta Katarzyna, Smardzów Wrocławski. W 2019 roku PKP udostępniły podróżnym zmodernizowane zabytkowe dworce w Chojnowie, Żaganiu, Pruszkowie i Zgorzelcu.
[11] Najlepszy obraz luki VAT daje spojrzenie na jej skalę liczoną w procentach. Zgodnie z danymi Komisji Europejskiej w 2012 roku luka VAT w Polsce wynosiła 25,6%, w 2015 – 24,2%, podczas gdy w 2017 wyniosła już tylko 15,4%, a szacunki Ministerstwa Finansów za 2018 rok wskazują, że wyniosła ona zaledwie 12,5%.
[12] W 2008 roku dochody z podatku VAT do budżetu wyniosły 102 mld zł, co stanowiło 7,9% PKB. W roku 2015 dochody z VAT wyniosły 123 mld złotych, co jednak stanowiło już wtedy zaledwie 6,8% PKB i to pomimo podwyżki stawki podatku VAT. Tymczasem od 2016 do 2018 dochody z podatku VAT wzrosły o 52 mld zł, do 175 mld zł, co stanowi ok. 8,43% PKB.
[13] Konstytucja Biznesu to m.in. Prawo Przedsiębiorców – jasne zasady prowadzenia firmy, ponad 7 mld zł oszczędności dla firm w ciągu 10 lat, wzmocnienie pozycji przedsiębiorcy w relacjach z urzędami poprzez domniemanie uczciwości przedsiębiorcy, rozstrzyganie wątpliwości faktycznych na korzyść przedsiębiorców oraz przyjazna interpretacja prawa, działalność nierejestrowa – drobna działalność zarobkowa bez konieczności rejestracji, Ulga na start – pierwsze 6 miesięcy działalności firmy bez płacenia składek społecznych ZUS. Jako proprzedsiębiorcze zostały wprowadzone również: Rzecznik MŚP – gwarant praw przedsiębiorców, CEIDG – elastyczne zasady zawieszania działalności czy Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy - szybka i sprawna informacja on–line.
[14] Nazywana jest też Ustawą 2.0.
Ilustracja © brak informacji / materiał wyborczy KW Prawo i Sprawiedliwość
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz